Postavljeno pitanje zvuči jednako čudno kao kada bi člana plemena Masai upitali: „Još uvjek niste vidjeli lava, a živite u Keniji?!“. Ipak u slučaju Crne Gore flamingosa ima toliko puta više od lavova u Keniji da bi vam se od te cifre zavrtjelo u glavi, a pri tom su jednako egzotični i nešto manje krvožedni od pomenutih maca.
Da li ste se ikada zapitali zašto je perje flamingosa roze boje? Vjerovali ili ne njihovo perje poprima boju hrane koju jedu odnosno boju račića kojima se hrane. Dakle, negdje u Crnoj Gori postoji izobilje ružičastih račića koji predstavljaju švedski sto za ove kosmopolitske putnike.
To “negdje” nam je bukvalno pred nosem, skriveno u napuštenoj fabrici soli svima poznatoj kao Ulcinjska solana. Nekadašnji ekonomski gigant koji je zapošljavao hiljade radnika, danas drugu godinu za redom, propušta tradicionalnu berbu soli. I dok solana sa svojim zgradama dostiže muzejsku vrijednost, što po starosti tehnologije što po zahtjevu vlasnika koji ovo preduzeće prodaje po 200 puta većoj cijeni od kupljene, dotle gotovo polovina evropskih vrsta ptica pravi žurku na neaktivnim bazenima.
Za Solanu ornitolozi kažu da predstavlja najznačajniji ptičiji aerodrom u Evropi što zbog idealnih uslova za prehranu i gniježđenje ali i zbog odmora na dugom i zamornom migratornom putu. Tako upoređujući veličinu Solane i brojnost ptica na njoj sa najvećim aerodromom u Evropi i trećim po veličini u svijetu, Heathrow bi trebao ugostiti milijardu ljudi godišnje. Ipak ova vazdušna luka usluži 70 miliona ljudi što samo govori u prilog činjenici da je Solana 15 puta značajnija za ptice nego što je Heathrow za ljude.
Ipak Solana nije prirodan ekosistem. Nastala je hidrološkom regulacijom Zogajskog blata 1913 godine kada je iskopana i čuvena Port Milena. Postepenim dograđivanjem solanski bazeni su zauzeli skoro 15km2 površine okružene kanalom koji služi za drenažu okolnih močvara/kneta ne dozvoljavajući da se ta voda miješa sa onom iz solane. Kanali odvode vodu u Jadransko more putem Port Milene, a posebnim pumpama se donedavno u njene bazene po potrebi upumpavala morska voda.
Skoro vijek kasnije pada pod stečaj kao i većina crnogorskih preduzeća, a staju i pupme za vodu koje bi bazene snabdijevale potrebnom hranom. Solani sada prijeti ekološka katastrofa ukoliko Vlada ne ispuni obećanje dato Evropskoj komisiji i ne obezbjedi 200.000 eura koliko je potrebno za opravku i puštanje u rad namjerno oštećenih pumpi. Stanje je alarmantno i zbog organizovanog krivolova koje se odvija na teritoriji solane iako je istu Radnički savjet prije 30 godina proglasio prvim privatnim parkom prirode što je odredilo i apsolutni lovni zabran.
Ipak imate sreće. Danas zahvaljujući inostranim ulaganjima, na Solani, postoji kompletna turistička infrastruktura (muzej, suvenirnica, osmatračnice, staze), a i dozvolu za ulazak je moguće pribaviti preko Centra za zaštitu i proučavanje ptica što je bila nemoguća misija posljednjih godina. Pored dozvole koju dobijate od stečajne uprave u danima kada aktivisti Centra vrše monitoring, imate besplatan prevoz, dvogled i sve moguće informacije o pticama koje budete vidjeli, a šanse su velike i da zapazite pelikane.
Flamingosi se prvi put ove godine mogu vidjeti golim okom, u ljubavnom su zanosu, izuzetno glasni i udvarački nastrojeni. Oni mogu galamiti ali vi morate biti tihi i ne kvariti romantiku.
Ukoliko se još dvoumite oko toga da li posjetiti Masai Maru Crne Gore pogledajte promotivni video koji će vam otkriti barem dio atmosfere staništa ovog neodoljivog ptičijeg lava ali i ostalih pernatih zvjerki.
Komentari