Vjernici pravoslavne crkve danas obilježavaju ljetnjeg Svetog Nikolu, praznik posvećen prenosu moštiju Svetog oca Nikolaja – Mirlikijskog čudotvorca.

U pitanju je spomen na događaj kada su mošti ovog sveca prenete iz Mire u Bari, koji se kao preslava označava kod svih onih koji proslavljaju Nikoljadan 19. decembra, i obrnuto.

Na ovaj dan prema vjerovanjima nikako ne valja prati veš, čistiti kuću i raditi bilo kakve kućne poslove. U nekim krajevima održao se i običaj darivanja djece na današnji praznik, jer je Sveti Nikola i njihov zaštitnik.

Iako kalendarski ne pripada ljetu, zbog najčešće lijepog vremena kada “pada” ovaj praznik, u narodu se naziva i ljetnji Sveti Nikola.

Ovaj svetitelj rođen je u gradu Patari, u oblasti Likije, na području današnje Male Azije, kao jedinac bogatih i znamenitih roditelja, Teofana i None. Njegovi roditelji, Teofan i Nona bili su znameniti ljudi, visokorodni i bogati i činili su mnoge milostinje prema siromašnima.

Ime je dobio po svom stricu Nikolaju, episkopu grada Patare. Zamonašio se u manastiru “Novi Sion” i još za života narod ga je prozvao Svetiteljem. Bio je izabran za arhiepiskopa grada Mira u Likiji, gdje je i sahranjen.

Poslije smrti roditelja, Nikola je imanje razdijelio siromašnima ne zadržavajući ništa za sebe. Potom, Sveti Nikola biva izabran za arhiepiskopa u gradu Miru, u Likiji. Poučavao je narod vjeri, obilazio bolesne, otkupljivao je zarobljenike, obilazio gradove i sela.

Tokom vladavine careva Dioklecijana i Maksimilijana u vreme gonjenja i mučenja hrišćana bio je zatvoren u tamnicu, ali ni tu nije prestajao da propovijeda i širi hrišćanstvo.

Prisustvovao je Prvom vaseljenskom saboru u Nikeji, ali zbog toga što je udario aleksandrijskog sveštenika Arija,optuženog za jeres, udaljen je sa sabora i zabranjeno mu je dalje prisustvo.

Sveti Nikola je umro 19. decembra 345. godine (prema Julijanskom kalendaru 6. decembra), pa se taj dan obilježava kao pomen svetitelju.

Naše porodice, koje tog svetitelja smatraju svojim zaštitnikom, na ovaj dan proslavljaju svoju krsnu slavu i slave Svetog Nikolu koji važi za zaštitnika putnika, moreplovaca, ribara i splavara.

Pravoslavni vjernici svetog Nikolu smatraju borcem za Hristovu vjeru, pobednikom zla za cijeli svijet, a njegovo ime znači narodni pobjednik.

Umro je u Miru, 345. godine, a potom su nekoliko vjekova njegove mošti počivale u sabornoj crkvi tog grada. Odatle je pod najezdom Muslimana, 1087. godine, narod sklonio njegove svete mošti u Bari u Italiji. Dio mošti prebačen je u Moskvu.

Prilikom prenosa svetih moštiju, desila su se mnoga čudesa. Iscijeliše se bolesni, hromi i slijepi, gluvi i besomučni. Ta čudesa i čudesna iscjeljenja dešavaju se i dan danas, a vjernici širom svijeta mole se ovom svetitelju kada se nađu u nevolji ili bolesti.

Mnogi hrišćanski hodočasnici pohode grad Bari, gdje je vremenom sagrađena i crkva u znak zahvalnosti i čast njegovu, i dolaze tu iz raznih krajeva svijeta na poklonjenje čudesnim moštima i kivotu svetitelja Nikolaja.

Dio mošti počiva u Bariju, sada u istoimenoj crkvi Svetog Nikole, koju su u njegovu slavu podigli građani, vjerujući i poštujući ovog čudotvorca i iscijelitelja.

Hrišćani vjeruju da svojim čudesnim moćima Sveti Nikola pomaže svakom ko mu se obrati za pomoć u bolesti, nemoći i duševnoj patnji. Uz pomoć njegove molitve slijepima se vraća vid, hromi prohodaju, a gluvima se vraća čulo sluha.

Prema predanju, smatra da je sveti Nikola povratio vid Stefanu Dečanskom, pa je ovaj srpski kralj hram u kome su pohranjene mošti Svetog Nikole okitio srebrom i slao bogate priloge za njegovo opremanje.

Telegraf