Ostaci supernove na Antarktiku
Ilustracija

Pronađena zrna možda su posljedica iste eksplozije zvijezde koja je podstakla stvaranje sunčevog sistema

Ostaci supernove na Antarktiku

Dva zrnca pijeska pronađena u meteoritima koji su pali na Antarktik ukazuju da su prije više milijardi godina pripadali dalekoj supernovi, tvrde naučnici

Ova zrna možda su posljedica iste eksplozije zvijezde koja je podstakla stvaranje sunčevog sistema. 

Oba meteorita nađena su na Antarktiku i datiraju iz vremena prije nastanka sunčevog sistema – prije 4,6 milijardi godina. 

Svako sadrži silicijum dioksid, glavni sastojak pijeska. Hemijska struktura ovih zrna je identična i izuzetno rijetka – tako rijetka, da naučnici smatraju da podstiču iz iste supernove. 

Ova vrsta supernove nastaje kada velika zvijezda nestane bez goriva potrebnog za nuklearnu fuziju i uruši se u sebe u ogromnoj eksploziji. 

Ovo su prva takva zrna pronađena u “primitivnim” meteoritima, koji su različiti zbog vrste kiseonika koji se nalazi u silicijum dioksidu. 

Ranija istraživanja otkrila su da mnogo meteorita sadrži zrnca silicijum dioksida, obogaćena kiseonikom-17, za koji se smatra da ga proizvode zvijezde. 

Međutim, nešto teža verzija kiseonika, kiseonik-18, pronađen je u “nova” dva zrna. 

Kiseonik-18 najvjerovatnije je nastao u supernovi. 

Zrna silicijum dioksida su tako mala da su nevidljiva golom oku. Koristeći instrument NanoSIMS 50 jonsku mikrosondu koja uvećava predmete 20.000 puta, apsolvent Univerziteta u Vašingtonu Pjer Henekur otkrio je jedno od tih zrna u meteoritu. Drugo je pronašao Kučao Zao, naučnik Instituta za geologiju i geofiziku u Pekingu, unutar meteorita otkrivenom tokom kineske istraživačke ekspedicije na Antaktiku. 

Henekur je istražio da je formiranje zrna silicijum dioksida zahtijevalo složen proces miješanja materijala iz različitih slojeva zvijezde tokom njene eksplozije. 

Pošto je precizno miješanje, potrebno za stvaranje kiseonika-18, bilo tako specifično, istraživači sumnjaju da oba zrna podstiču iz iste supernove. 

Istraživanje sa detaljima o ovom otkriću biće objavljeno 1. maja u Astrophysical Journal Letters.

(Izvor: B92)