Kuc­ka­ju­ći se cr­ve­nim i ša­re­nim ja­ji­ma u por­ti cr­kve na­kon li­tur­gi­je ili kod ku­će, pi­ta­će se dje­ca či­je će ja­je bi­ti po­bjed­nik. Pi­ta­će se to da­nas i svi od­ra­sli, ra­du­ju­ći se po­bje­di, isto kao i dje­ca. A, ka­ko i ne­će, jer ovim či­nom, ozna­ča­va­ju da se de­sio Vas­krs Isu­sa Hri­sta, da su se is­pu­ni­la pro­ro­čan­stva Sta­rog za­vje­ta, i po­če­lo do­ba No­vog za­vje­ta. Da krv Hri­sto­va, ko­ju si­mo­bli­šu cr­ve­na vas­kr­šnja ja­ja, ni­je uza­lud pro­li­ve­na, jer je i Isus ustao iz gro­ba, kao što i pi­le iza­đe iz ja­je­ta. Ujed­no, ka­ko ob­ja­šnja­va­ju et­no­lo­zi, ja­je je sim­bol ob­na­vlja­nja pri­ro­de i ži­vo­ta, i to ne sa­mo kod hri­šća­na. Vas­kr­šnje cr­ve­no ja­je zna­či ra­dost i za one ko­ji ga da­ju i ko­ji ga pri­ma­ju, jer je ono sim­bol po­bje­de ži­vo­ta nad smr­ću.

Vas­krs je dan ka­da je, pre­ma hri­šćan­skoj dog­mi, Isus Hri­stos, Me­si­ja, čo­vjek, po­tvr­dio svo­ju bo­žan­sku i spa­si­telj­sku pri­ro­du. Pri­no­se­ći se­be na žr­tvu, pre­u­zi­ma­ju­ći gri­je­he svih lju­di, stra­da­ju­ći na kr­stu, i po­tom vas­kr­se­njem po­bje­đu­ju­ći smrt, otvo­rio je svim lju­di­ma put u vječ­ni ži­vot. Hri­šća­ni Vas­krs - Us­krs na­zi­va­ju i pra­zni­kom nad pra­zni­ci­ma, svi­je­tlim i ra­do­snim, jer nje­gov zna­čaj pre­va­zi­la­zi sva dru­ga čo­vje­ku kroz isto­ri­ju po­zna­ta de­ša­va­nja i svet­ko­vi­ne. Vas­krs je za Cr­kvu i vjer­ni­ke cen­tral­ni do­ga­đaj u ka­len­da­ru, do­kaz Hri­sto­ve po­bje­de nad smr­ću. Vas­kr­se­nje je do­ga­đaj na osno­vu ko­jeg je usta­no­vlje­na hri­šćan­ska vje­ra. „Ako Hri­stos ni­je vas­kr­sao, uza­lud je pro­po­vi­jed na­ša, uza­lud i vje­ra na­ša, be­smi­slen i ži­vot naš”, ka­že Sve­ti apo­stol Pa­vle.

Vas­krs je po­kret­ni pra­znik, ko­ji naj­ra­ni­je mo­že da pad­ne 4. apri­la a naj­ka­sni­je 8. ma­ja, ra­ču­na­ju­ći po no­vom ka­len­da­ru. Hri­sto­vo vas­kr­se­nje svet­ku­je se tri da­na. Uobi­ča­jen po­zdrav vjer­ni­ka je „Hri­stos vos­kre­se `vaskrse`”, a ot­po­zdra­vlja se „Va­i­sti­nu vos­kre­se `vaskrse`”. Vjer­ni­ci se na ovaj na­čin po­zdra­vlja­ju do Spa­sov­da­na, če­tr­de­se­tog da­na od Vas­kr­sa.

I ka­ko je Hri­sto­vo vas­kr­se­nje do­ni­je­lo ra­dost i učvr­sti­lo vje­ru pr­vim hri­šća­ni­ma, ta­ko i da­nas, za ovaj pra­znik se ve­žu i prak­ti­ku­ju mno­gi ra­do­sni obi­ča­ji. Ne­ke od njih pri­hva­ti­la je i mo­di­fi­ko­va­la cr­kva, dok su dru­gi is­klju­či­vo „u do­me­nu” et­no­lo­gi­je i na­rod­nog vje­ro­va­nja.

Na Vas­krs se za­vr­ša­va i vi­še­ne­djelj­ni post, a glav­ni, pre­po­zna­tlji­vi sim­bol pra­zni­ka je cr­ve­no ili ša­re­no ja­je, ko­jim se mr­si. Ja­ja se ina­če naj­če­šće far­ba­ju i ša­ra­ju na Ve­li­ki pe­tak, a u ne­kim kra­je­vi­ma na Ve­li­ki če­tvr­tak. Po jed­noj pre­da­nju, ja­ja se far­ba­ju u spo­men na do­ga­đaj ka­da je Sve­ta Ma­ri­ja Mag­da­li­na Mi­ro­no­si­ca, pu­to­va­la u Rim da pro­po­vi­je­da Je­van­đe­lje, i po­sje­ti­la ca­ra Ti­be­ri­ja. Ta­da mu je, u znak pa­žnje, kao no­vo­go­di­šnji po­klon, pre­da­la cr­ve­no ja­je, i po­zdra­vi­la ga ri­je­či­ma „Hri­stos vas­kr­se”.

U ne­kim kra­je­vi­ma po­sto­ji vje­ro­va­nje da je do­bro da se svi uku­ća­ni na Vas­krs umi­ju vo­dom u ko­joj je po­to­pljen dre­nak, zdra­vac, bo­si­ljak i cr­ve­no ja­je. Dje­cu tre­ba do­ta­ći ja­je­tom - da bu­du cr­ve­na i zdra­va to­kom ci­je­le go­di­ne. Ne­gdje se ovaj obi­čaj prak­ti­ku­je na Cvi­je­ti. Vje­ru­je se da na Vas­krs va­lja zo­rom usta­ti, a ne va­lja za­spa­ti pri­je po­no­ći jer će se, u pro­tiv­nom, spa­va­ti ci­je­log lje­ta i ni­šta se ne­će ura­di­ti.

Ci­je­la sed­mi­ca na­kon Vas­kr­sa na­zi­va se Svi­je­tla ili Za­klo­pi­ta, a u ne­kim kra­je­vi­ma i Vo­de­na. Svi­je­tli po­ne­dje­ljak, dru­gi dan Vas­kr­sa je dan ka­da se po­sje­ću­ju ro­đa­ci, kom­ši­je, pri­ja­te­lji, ku­mo­vi. Li­ti­je se kre­ću u mno­gim mje­sti­ma. Vje­ru­je se da se na ovaj dan ne­bo za­tva­ra, pa se za­to ova sed­mi­ca na­zi­va Za­klo­pi­ta ne­dje­lja. Naš na­rod vje­ru­je da je Svi­je­tli uto­rak je­di­ni do­bar uto­rak u go­di­ni. Ako se di­je­te ro­di na ovaj dan bi­će sreć­no i du­go­vječ­no. Do­bro je ići u po­sje­tu ili kre­nu­ti na put. Uop­šte, sve 

ono što ni­je do­bro ra­di­ti u dru­ge utor­ke do­bro je ra­di­ti u ovaj. Ma­da ni­je ši­ro­ko ra­ši­ren obi­čaj, u mno­gim se­li­ma se odr­ža­va­ju i svad­be, jer se vje­ru­je da će mla­den­ci po­ži­vje­ti sreć­no, du­go­vječ­no i ima­ti mno­go dje­ce, pi­šu et­no­lo­zi.

(Izvor:Dan)