Skoro 420 miliona stanovnika širom Evropske unije ima priliku da glasa za buduće poslanike u Evropskom parlamentu.

U 21 zemlji članici Evropske unije (EU), od ukupno 28, danas se održavaju izbori za Evropski parlament.

Posljednje procjene su da će trenutno najveća Evropska narodna partija (EPP) i pored pada sa trenutnih 217 mjesta ostati najbrojnija sa očekivanih 180 poslanika.

Na posljednjim izborima prije 5 godina izlaznost je bila 43 odsto, ali je ovog puta znatno veće interesovanje. Prognoze ne isključuju mogućnost snaženja krajnje desnih populističkih stranka, ali ne na nivou koji bi ugrozio donošenja odluka u Evropskoj uniji.

Kako su javile agencije, jutros u 8, po lokalnom vremenu, otvorena su birališta u Francuskoj i Njemačkoj, dok je u Italiji moglo da se glasa od sedam sati. U nekim zemljama birališta su otvorena od 6 časova.

Danas je posljednji dan izbora koji su počeli u četvrtak, glasanjem u Velikoj Britaniji. U Irskoj se glasalo u petak, u Češkoj u petak i subotu, a u Letoniji, Malti i Slovačkoj samo u subotu.

400 miliona ljudi iz EU bira svoje predstavnike u Evropskom parlamentu 

Rezultati iz svake države članice biće objavljeni večeras poslije zatvaranja posljednjeg biračkog mjesta u Evropi, pri čemu se birališta posljednja zatvaraju u Italiji u 23 časa.

Prema prvim podacima iz Irske i Holandije odaziv birača bio je veći nego na prethodnim evropskim izborima kada je zabilježena rekordno niska izlaznost od ispod 43 procenta.

Na prethodnim evropskim izborima 2014. godine Belgija je imala najvišu izlaznost od skoro 90 procenata, a Slovačka najnižu od 13 procenata.

Izlazak na izbore obavezan je u Belgiji, Bugarskoj, Grčkoj, Luksemburgu i na Kipru, gdje se i bilježe najviše stope izlaznosti u Evropi.

Do kraja večeri trebalo bi da budu poznati i prvi preliminarni rezultati izbora, odnosno kako će izgledati novi saziv Evropskog parlamenta, koji će bar u početku, imati 751 poslanika.

Poslanici se biraju proporcionalno, tako da manje članice kao što su Malta ili Luksemburg imaju po šest poslanika, dok najviše poslanika Evropskog parlameta dolazi iz Njemačke (96) i Francuske (74).

Velika Britanija će ponovo imati 73 mjesta u parlamentu u Briselu, sve do završetka procesa ratifikacije povlačanja iz EU.

Planirano je da se nakon Bregzita broj poslanika u Evropskom parlamentu smanji na 705, pri čemu bi 27 mjesta bilo dodijeljeno drugim zemljama članicama.

Prema trenutnim projekcijama, očekuje se da i u novom sazivu Evropskog parlamenta trenutno vodeće snage evropskog desnog i lijevog centra i dalje budu najbrojnije.

Posljednje procjene su da će trenutno najveća Evropska narodna partija (EPP) i pored pada sa trenutnih 217 mjesta ostati najbrojnija sa očekivanih 180 poslanika.

Za njom dolaze Socijaldemokrate (SD) sa očekivanih 149 poslanika (u odnosu na 188 iz postoječeg saziva), Alijansa liberala i demokrata (ALDE) sa 76 i Zeleni sa očekivanih 57 mjesta u novom sazivu Evropskog parlamenta.

Očekuje se i jačanje populističkih stranaka i stranaka krajnje desnice, ali bez značajnijeg uticaja na proces odlučivanja unutar parlamenta.

Dan nakon izbora počinju pregovori oko formiranja parlamentarnih grupa

Parlamentarna grupa može imati najmanje 25 poslanika iz najmanje četvrtine zemalja članica.

Trenutno u Evropskom parlamentu postoji osam stranačkih grupacija među kojima su: Evropska narodna stranka (EPP), Progresivni savez socijalista i demokrata (S&D), Savez liberala i demokrata za Evropu (ALDE), Zeleni, Evropski konzervativci i reformisti (ECR), Evropa slobode i direktne demokratije (EFDD), Evropska ujedinjena levica/Nordijska zelena levica (GUE/NGL) i Evropa nacija i sloboda (ENF).

Inauguracija novog saziva EP zakazana za jul 

Imenovanje predsjednika Evropskog parlamenta i 14 potpredsjednika kao i sastavi parlamentarnih odbora, planirano je za 2. jul u Strazburu.

Prema nepisanom pravilu prihvaćenom prošle godine, grupa koja dobije naviše mjesta u Evropskom parlamentu trebalo bi da predloži prvog sa svoje liste za budućeg predsjednika Evropske komisije.

Lider Evropske narodne partije Martin Veber već slovi za novog kandidata za vodeće mjesto Komisije. Istovremeno, zemlje članice, na čelu sa Francuskom, žele da direktno učestvuju u pregovorima oko raspodjele najvažnijih poslova u EU.