Vladar u kodu svog vremena
„Konstantin Veliki i Milanski edikt“

„Svako neka vjeruje kako mu srce hoće…“

Vladar u kodu svog vremena

Prije 1.700 godina, u februaru 313, donoseći Milanski edikt, riječima „Svako neka vjeruje kako mu srce hoće…“, Konstantin je stavio hrišćanstvo u ravan sa ostalim vjerama u Rimskom carstvu. Rađanju hrišćanstva, s materijalnim dokazima ranohrišćanske kulture na našem tlu, posvećena je izložba „Konstantin Veliki i Milanski edikt“ u Narodnom muzeju u Beogradu.

Iako tekst Edikta nije sačuvan, njegov sadržaj spominju antički istoriografi, zahvaljujući Liciniju, tada Konstantinovom savladaru, koji ga je razglasio širom Imperije. Procijenivši da je progon hrišćana besmislen jer većinu njegovih legionara čine upravo oni, Konstantin je, zapravo, umio dobro da pročita znakove vremena.

Prestanak progona hrišćana započeo je, međutim, dvije godine ranije (311), kada je Galerije, iako nije bio sledbenik nove vjere, donio Edikt o toleranciji vjera (sačuvan), a završni akt hristijanizacije Evrope uslijedio je tek krajem IV vijeka kada je Teodosije Veliki hrišćanstvo proglasio za zvaničnu državnu religiju!

Postavku čini 180 eksponata: ogrlice, prstenje, cijevi od orgulja, portreti, šljemovi, figure božanstava, reljefi, krčazi, tanjiri, kopče, svjetiljke, relikvijari… Izborom šest najznačajnijih među brojnima iz kategorije djela neprocenjive vrijednosti, skrećemo pažnju na ovu jedinstvenu arheološku izložbu.

Naime, svi eksponati potiču s tla današnje Srbije - nekadašnjih rimskih provincija Donje i Gornje Mezije - lokaliteta Romulijana, Medijana, Naisus, Šarkamen, Sirmijum, Viminacijum, Singidunum, Dijana… a čuvaju se u beogradskom Narodnom muzeju, Istorijskom muzeju Srbije, Muzeju Vojvodine, Krajine...

Zašto Konstantin Veliki?

U III vijeku vlast u nesagledivo velikom Rimskom carstvu na stalnom udaru varvara dijelila su četiri vladara - dva avgusta, Dioklecijan i Maksimijan, i dva cezara, Galerije i Konstancije. Nema dokaza da je Kontancije rodom iz Niša, ali ima da je u Nišu rođen njegov sin Konstantin, prvi rimski car koji je poslije četrdeset godina tetrarhije samostalno vladao Carstvom. Otud njegov epitet Veliki.

(Izvor:Blic)