Od svih zemalja Zapadnog Balkana, Crnu Goru u ovoj godini očekuje najsnažnija recesija, ocjena je Svjetske banke u redovnom ekonomskom izvještaju za ovaj region. Zbog opštih makroekonomskih pokazatelja, ali prvenstveno oslonjenosti privrede na turizam, i sezone koja je zbog korona virusa doživjela krah, udar na crnogorsku ekonomiju je bio najjači.
Ekonomski analitičar Vasilije Kostić kaže za TVCG da se nalazimo u izuzetni izazovnoj situaciji.
“Iz prostog razloga što je Crna Gora, po strukturi svoje ekonomije i ovim pokazateljima izuzetno uvozno zavisna i zavisna od stranih sredstava, a takođe ključno zavisna od ekonomskog rasta, odnosno stope rasta ekonomije, budući da smo dužnički vrlo visoko, odnosno da imamo vrlo visoku stopu javnog duga”, ističe Kostić.
A da bi mogli da servisiramo javni dug, moramo da podignemo nivo ekonomske aktivnosti. Opšti pad tražnje izazvao je u svijetu pad ekonomske aktivnosti, a sa padom ekonomske aktivnosti padaju fiskalni kapaciteti države. A s obzirom na visoku zaduženost, Crna Gora je ozbiljno pogođena.
“Mi moramo sve mjere da usmjerimo na kako tako podizanje nivoa tražnje, odnosno ekonomske aktivnosti kako bi mogli da servisiramo tekuća dugovanja i ona na koja ćemo biti upućeni. To je mnogo lakše reći nego uraditi, ali u svakom slučaju to bi bili neka dva pravca ili okvir u kome bi se trebala kretati ekonomska aktivnost”, kaže Kostić za TVCG.
Kostić napominje i da u situaciji opšteg pada tražnje i ekonomske aktivnosti, koncept oporavka kroz štednju nije rješenje. Jer je, objašnjava, koncept individualne štednje potpuno različita kategorija od koncepta štednje na nivou ekonomske cjeline.
“Upravo bi to bio pritisak na ekonomski oporavak u suprotnom smjeru. Tako da je vrlo važno da znamo da svaka štednja ne ide u prilog ekonomskom oporavku i da sa tim treba biti vrlo oprezan”, napominje Kostić.
Sve u svemu, jasno je da smo pred ozbiljnim ekonomskim izazovom. Ali jasno je, kaže Kostić, i da će oporavak biti dinamičniji nego što smo očekivali, ukoliko se kovid kriza prevaziđe u dogledno vrijeme. Uostalom, to su projekcije i međunarodnih organizacija, koje kažu da bi u idućoj godini, uz pretpostavku da se kovid kriza stavi pod kontrolu dinamika oporavka ekonomskog rasta bila značajna i kretala se oko šest odsto.
Komentari