Prema riječima Ksenije Đukanović, samostalne savjetnice u Sektoru za obrazovanje i kvalitet Privredne komore, osnovni cilj seminara bio je da polaznike informiše o najvažnijim izazovima sa kojima se susreće privreda prilikom primjene odredbi ovog zakona.

- Predavač, dr Milan Lakićević, redovni je profesor Ekonomskog fakulteta Univerziteta Crne Gore, a kao gostujući predavač je angažovan i na Ekonomskom fakultetu u Banja Luci. Autor je više od 60 naučnih i stručnih radova, kooautor dvije knjige i učestvovao je u izradi velikog broja projekata i studija koje je realizovao Ekonomski fakultet. Član je Savjeta za visoko obrazovanje i predsjednik revizorskog odbora Elektroprivrede Crne Gore – navela je Đukanović.

Profesor Lakićević je bio član Radne grupe koja je pripremila tekst ovog zakona i dugi niz godina se bavi problemima korporativnog upravljanja.

Zakon o privrednim društvima je jedan od najvažnijih zakona kojim se omogućava transponovanje kompanijskog prava EU u naše nacionalno zakonodavstvo. Donijet je 2020. godine i zamijenio prethodni Zakon koji je sa izmjenama i dopunama primjenjivan od 2002. godine.

- Riječ je o sistemskom zakonu koji uređuje sva bitna pitanja u vezi sa osnivanjem, registracijom, organizacijom, upravljanjem, restrukturiranjem i prestankom privrednih društava. Ovaj zakon, zajedno sa Zakonom o računovodstvu, Zakonom o reviziji i Zakonom o preuzimanju akcionarskih društava čini regulatorni okvir korporativnog upravljanja u Crnoj Gori – rekao je Lakićević.

Primjena u praksi je vrlo brzo pokazala i određena ograničenja ovog zakona. Ona su uglavnom vezana za nedovoljnu normiranost određenih oblasti, prvenstveno u dijelu društava sa ograničenom odgovornošću, ali i u vezi sa registracijom i načinom funkcionisanja CRPS.

- ZoPD je moderan zakon koji inkorporira savremena rešenja i u najvećoj mjeri omogućava harmonizaciju našeg kompanijskog prava sa pravom EU. Primjena ovog zakona otvara brojna pitanja i nedoumice, što će u budućem periodu nametnuti potrebu njegove izmjene i dopune. U kojoj mjeri će ovaj zakon ispuniti potrebe i očekivanje privrednika, presudiće vrijeme koje je pred nama – kazao je predavač.

Prema njegovim riječima, bilo koji tekst zakona nije u mogućnosti da predvidi sve moguće situacije u materiji koju reguliše, tako da je i u ovom slučaju jedan dio materije ostao nedovoljno normiran i zahtijeva donošenje alternativne regulative, prije svega podzakonskih akata.

Zakon o privrednim društvima uspostavlja osnovni regulatorni okvir korporativnog upravljanja u Crnoj Gori. Za razliku od prethodnog zakona, koji je kao svoju osnovu koristio anglosaksonsko pravo, novi ZoPD u osnovi preuzima Statut evropske kompanije i odredbe direktiva kompanijskog prava EU. U pogledu definisanja privrednih društava primjenjuje se romanski princip, a u sistem korporativnog upravljanja uvodi tzv. Mješoviti model, odnosno ostavlja sloboda privrednim subjektima u pogledu izbora jednodomnog ili dvodomnog modela korporativnog upravljanja.

- Ovaj okvir mora biti upotpunjen primjenom najboljih opšteprihvaćenih standarda korporativnog upravljanja, koji zajedno sa imperativnom zakonskom regulativom stvaraju sistemski ambijent za efikasno i savremeno korporativno upravljanje. Imperativne norme koje propisuje država i kojima pokušava urediti materiju vezanu za kompanijsko pravo, nijesu same po sebi dovoljne za stvaranje efikasnog sistema korporativnog upravljanja. Reklo bi se da je to potreban, ali ne i dovoljan uslov. Poštovanje tržišnih pravila i najboljih standarda korporativnog upravljanja mora da bude trajno opredjeljenje kontrolnih i upravljačkih struktura u korporacijama – izričit je Lakićević.

Prema njegovim riječima, Crna Gora je u okviru pregovaračkog poglavlja 6 – kompanjsko pravo učinila značajan iskorak, i zakonodavni okvir u najvećoj mjeri harmonizovala sa pravom EU.

- Kada je u pitanju Zakon o privrednim društvima moglo bi se reći da su u njegovoj primjeni najbolji rezultati ostvareni u finansijskom sektoru, zatim u društvima koja pripadaju elektroenergetskom sektoru, kao i sektoru trgovine kada se radi o srednjim i velikim pravnim licima – smatra Lakićević.

Privredna komora naredni seminar organizuje 17. novembra na temu: „Uloga i značaj Odbora za reviziju u privrednim društvima“. Predavač će biti prof. dr Branislav Radulović, senator Državne revizorske institucije (DRI).