Prva nacionalna konferencija u oblasti primjene digitalnih tehnologija i razvoja industrije 4.0. realizovana je kao zajednička akrivnost projekata DigN€st - Digitalno preduzetničko gnijezdo industrija 4.0 u Crnoj Gori i SI4SEC - Jačanje industrje 4.0: Semantičko poboljšanje kibernetske sigurnosti. DigNest se finansira kroz program Erasmus +, dok je projekat SI4SEC dio IPA kolaborativne grant šeme za inovativne projektne ideje koji se finansira kroz Zajednički program EU – Crna Gora, program za zapošljavanje, obrazovanje i socijalno staranje. 

Konferenciju su otvorile dekanica Fakulteta za informacione sisteme i tehnologije UDG prof. dr Milica Vukotić i dr Nina Drakić, v.d. predsjednice Privredne komore Crne Gore.

Vršiteljka dužnosti predsjednice Privredne komore dr Nina Drakić istakla je, kao uvodničarka Konferencije, da sajber bezbjednost predstavlja aktuelnu temu, koja je važna i tiče se svih činilaca ekonomskog i društvenog života.

"Pandemija COVID-19 naglasila je neophodnost digitalne transformacije privrede i povećanja digitalnih kompetencija svakog pojedinca. To je ujedno kompatibilno sa zahtjevima Industrije 4.0, čiji je digitalizovana privreda temelj", kazala je Drakić.

Prema njenim riječima, potrebno je sinhronizovano digitalno transformisati privredu i javnu upravu, koja će kroz e-usluge postati brža, efikasnija i transparentnija.

"Digitalna transformacija kompanija predstavlja imperativ uspješnog poslovanja i opstanka na tržištu. Velike promjene koje donosi Industrija 4.0, poslovna zajednica vidi kao jedinstvenu šansu da se smanji tehnološki jaz sa razvijenim ekonomijama", kazala je Drakić.

Ona je istakla i nove rizike koji dolaze sa ovim procesom, a odnose se na sajber bezbjednost, odnosno zaštitu privatnosti podataka. Zato apeluje na sve aktere društva da tome doprinesu, a to se može kroz povećanje znanja, jačanje zakonodavnog okvira, institucija, alata i mehanizama da se spriječi narušavanje sajber bezbjednosti.

Drakić je podsjetila na uspješnu saradnju organizatora Konferencije na Tempus projektu „Unapređenje obrazovanja u oblasti sajber bezbjednosti“ u okviru kojeg je realizovan niz aktivnosti na poboljšavanju stanja u ovoj oblasti, među kojima stručne radionice u cilju unapređenja kapaciteta privrede da se suoči sa sve izraženijim i učestalijim sajber prijetnjama.

Dekanica Fakulteta za informacione sisteme i tehnologije prof. dr Milica Vukotić kazala je da Univerzitet Donja Gorica ovom konferencijom, projektima koje realizuje i sličnim inicijativama, pokušava da ukaže, između ostalog i na značaj inovacija u procesu obrazovanja kada su sajber bezbjednost i digitalizacija u pitanju.

Ona je istakla posvećenost ove obrazovne institucije da pripremi studenta kako bi bio odgovoran građanin globalnog svijeta, za šta je preduslov da stekne neophodne IT vještine.

"Sticanju ICT vještina posvećuje se posebna pažnja na svim fakultetskim jedinicama UDG, a ne samo na Fakultetu za informacione sisteme i tehnologije. UDG se trudi da kreira kadar koji može da odgovori na ove izazove, a ova konferencija je prilika da privreda pruži povratne informacije i na taj način doprinese razvoju ovih oblasti", rekla je Vukotić.

Univerzitet Donja Gorica, prema njenim riječima, odavno prepoznaje digitalizaciju i sajber bezbjednost kao važne trendove kojima poklanja mnogo pažnje.

"Moram naglasiti da je skoro 500 studenata našeg Univerziteta nedavno završilo kurs o sajber bezbjednosti u organizaciji CRDF (Civilian Research and Development Foundation of the USA)", rekla je Vukotić.

Ona je podsjetila da UDG, u saradnji sa kompanijom ComTrade već desetak godina realizuje manifestaciju Fabrika znanja, te da je osnovao Preduzetničko gnijezdo u kojem studenti mogu da razvijaju svoje biznis ideje. Dignest, projekat u okviru kojeg je organizovana Konferencija, samo je jedan u nizu projekata koje UDG trenutno realizuje.

"Mnogo ulažemo u to da naši studenti steknu ne samo znanje, već i sposobnosti koje će im biti potrebne u realnom poslovnom okruženju... A dokaz da oni imaju preduzetnički duh i znanje za uspjeh su naši bivši studenti koji su osnovali značajni broj uspješnih firmi ili se nalaze na odgovornim pozicijama u renomiranim kompanijama", kazala je dekanica.

Prof. dr Ivana Ognjanović sa Univerziteta Donja Gorica ističe da se cjelokupna privreda na globalnom nivou nalazi u procesu tranzicije ka digitalnom dobu, pa se može reći da je u toku četvrta industrijska revolucija zasnovana na primjeni digitalnih tehnologija za razvoj industrija u najširem kontekstu.

"Integracija digitalnih inovacija za potrebe privrede zahtijeva multisektorski i multidisciplinarni pristup i sa ponosom mogu istaći da je današnja konferencija prva na nacionalnom nivou koja na jednom mjestu, iako u limitiranim pandemijskim uslovima, okuplja predstavnike akademske zajednice, privrede i javne uprave", kazala je ona.

Događaj je okupio brojne govornike iz nauke i prakse koji su svojim izlaganjima doprinijeli temama „Digitalizacija crnogorske industrije (Crnogorska industrija 4.0)“ i „Sajber bezbjednost i digitalizacija: izazovi za privredni sektorSajber bezbjednost“, razmatranim kroz panele.

Panelisti su bili prof. dr Ramo Šendelj, Univerzitet Donja Gorica, Vladan Tabaš, predstavnik Odbora udruženja ICT Privredne Komore Crne Gore, prof. dr Christoph Reich, Univerzitet u Fortvagenu, prof. dr Laszlo Bokor, Univerzitet za ekonomiju i tehnologiju u Budimpešti, prof. dr Božo Krstajić, Univerzitet Crne Gore, Dragana Pejović, Agencija za nacionalnu bezbijednost, Božo Cvetkovski, Centralna Banka Crne Gore, Dragoslav Kenjić, ČIKOM, Nataša Šimšić – ComTrade i Luka Živulović, ARCTUR, Slovenija.