Informacija koju je objavila Antena M potvrđena je Pobjedi iz više izvora iz izvršne vlasti, uz dodatak da su svi ministri dobili poštom tekst ugovora sa Crkvom Srbije koji je, kako ističe premijer Abazović, ,,usaglašen na sastanku radnog tima Vlade Crne Gore“.

OLAKO OBEĆANA BRZINA 

No, usaglašavanja nije bilo i premijer nastavlja da, navodi Pobjeda, obmanjuje: osim jednog, dvosatnog ,,upoznavanja“, članovi radnog tima, kojeg je Vlada formirala 23. juna, nijesu sastančili: naredni susret bio je, kako je Pobjeda već pisala, u utorak 28. juna – sa kolegama iz Beograda.

O tome je za list svjedočio i član radnog tima, advokat Nikola Martinović, koji je početkom ove sjednice bio pozvan na sastanak, ali se, umjesto članova crnogorskog tima, sreo sa – predstavnicima radne grupe Crkve Srbije!

O tekstu ,,usaglašenog temeljnog ugovora“ Martinović se decidno izjasnio, u Zapisniku sa sastanka, ocijenivši da ,,radni nacrt mora da pretrpi velike izmjene“ da bi bio upodobljen i Ustavu i, jednako važno, istorijskim činjenicama koje ne poništavaju identitet i postojanje crnogorskog kulturnog i sakralnog nasljeđa, ali i postojanje autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve, istorijski ubilježeno 1905. godine.

Uprkos svemu, Abazović je po povratku iz dvodnevne posjete Srbiji, i razgovora sa, kako navodi Pobjeda, svojim političkim mentorom Aleksandrom Vučićem, odlučio da stvari ubrza do krajnjih granica, da ignoriše jasna upozorenja Socijaldemokratske partije i Demokratske partije socijalista i kontrovezni tekst ,,temeljnog ugovora između Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve“ stavi na glasanje već u četvrtak, 7. jula.

U ovom času je možda i manje bitno odgonetnuti da li je premijer Abazović zaista ubijeđen da je prijedlog ugovora sa Crkvom Srbije dobar ili je lider Ure nečim žestoko ucijenjen da kao mantru ponovlja kako u ugovoru ,,ne vidi ništa sporno“: igrajući po Vučićevom taktu, ekspresnim stavljanjem na glasanje ugovora sa SPC koji štetan po interese crnogorske države, premijer Abazović otvoreno ignoriše sporazum o konstituisanju 43. Vlade Crne Gore u kojem je kao prioritet zapisano ispunjavanje evropskih kriterijuma i put ka Evropskoj uniji.

Umjesto EU, premijer i lider Ure je kao prioritet nove izvršne vlasti izabrao ugovor sa srpskom crkvom.

CRKVA KAO INSTRUMENT 

A prije tri mjeseca Evropa je, vrlo otvoreno, Srpsku pravoslavnu crkvu označila kao remetilački faktor na Balkanu, vjersku organizaciju koja širi maligni uticaj Rusije, što ,,uključuje sijanje podjela među lokalnom populacijom“, podsjeća Pobjeda.

Početkom marta mediji su izvijestili o Rezoluciji Evropskog parlamenta u kojoj se navodi ,,da se strano uplitanje može ostvariti kroz uticaj i instrumentalizaciju vjerskih institucija, kao što je ruski uticaj na pravoslavne crkve, konkretno u Srbiji, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, posebno njenom entitetu Republici Srpskoj, Gruziji i u određenoj mjeri Ukrajini, a uključuje sijanje podjela među lokalnom populacijom, razvijanje pristrasnog pisanja istorije i promovisanje anti-EU agende...“

Kako se očekivalo, Crkva Srbije je odbacila optužbe da je jedan od ,,uzročnika napetosti među etničkim grupama na Zapadnom Balkanu jer je to potpuno suprotno činjenicama i zalaganju crkve u svakodnevnom životu“.

Istina je, međutim, da je Crkva Srbije od iskona brižljivo i bespogovorno slijedila politiku vlasti u Srbiji.

O tome su, kako piše Pobjeda,  svjedočanstvo i dešavanja u Crnoj Gori. Od početka pregovora 2012. sa vlastima Crne Gore, velikodostojnici Srpske pravoslavne crkve iz Beograda odbijali su da, ne samo potpišu, već i da suštinski pregovaraju o ugovoru sa državom, praveći na taj način vještačku sliku o ,,progonu pravoslavnih hrišćana“, što se najbolje viđelo tokom organizovanja i izvođenja litijaškog pokreta 2020. godine.

A kada je preminuo ,,autonomni“ i autoritativni mitropolit Amfilohije Radović, najzaslužniji za smjenu trodecenijske vlasti DPS-a, nekolika mjeseci kasnije Sveti arhijerejski Sinod SPC izbrisao je, jednim potezom, jednom odlukom, i postojanje Episkopskog savjeta u Crnoj Gori i Amfilohijevo nasljeđe.

Očekivano. Uostalom, uloga Srpske pravoslavne crkve kao instrumenta velikosrpskih ambicija zvaničnog Beograda, precizno je određena još pred kraj vlasti srpskog predsjednika Borisa Tadića, kada je 2011. godine prezentovana famozna ,,Strategija očuvanja i jačanja odnosa matične države i dijaspore i matične države i Srba u regionu“.

Tada je definisano da je Srpska pravoslavna bila i ostala ,, praktično jedina integrativna ustanova i most između matične države i dijaspore i matične države i Srba u regionu“.

"Republika Srbija treba da Srpskoj pravoslavnoj crkvi pruži svaku logističku podršku radi obavljanja njene verske misije, ali i kulturno-obrazovne uloge u dijaspori, koju de fakto i ima",  zapisano je još prije jedanaest godina.

A kakva je pomoć imperijalnog Beograda Srpskoj pravoslavnoj crkvi u regionu jasno se pobraja u Strategiji: ,,za obnovu sakralnog nasleđa srpskog naroda; za razvoj prosvetne oblasti i Srpske pravoslavne crkve (bogoslovije, gimnazije, osnovne škole, obdaništa, itd)“, ali i posebno da se ,,nastavi finansiranje i briga o sveštenstvu i monaštvu radi njihove duhovne misije u funkciji očuvanja nacionalnog identiteta, pružanje pomoći verskim, kulturnim i obrazovnim ustanovama, izdavačkim projektima, radio i TV stanicama...“

Naprednjačka vlast tokom posljednje decenije dodatno je usavršila ove obrasce ,,pomoći“ Crkvi Srbije, a Aleksandar Vučić još nadogradio srpskim partijama u Crnoj Gori. 

Abazović i njegova Ura su samo nastavak iste politike, nešto drugačijim sredstvima. I opet uz korišćenje Crkve Srbije.

POSLJEDICE 

I nije, konstatuje se u Pobjedinom tekstu, slučajnost što je premijer Abazović, iako je obećao da ,,neće žuriti“, tako zorno pohitao, poslije posjete Beogradu, ka potpisivanju ugovora sa Crkvom Srbije.

I ne osvrće se na vrlo otvorene ,,prijetnje“ Socijaldemokratske partije, računajući da ima kvalifikovanu većinu za izglasavanje čak i ovakvog ,,temeljnog ugovora“. Ni Abazović, kao ni druge čelnici Ure, nijesu ni trepnuli što je predsjednik Demokratske partije socijalista Milo Đukanović upozorio da ,,ima važnijih pitanja koje Vlada treba da rješava“, niti su bilo što odgovorili na stav DPS-a da će Vlada izgubiti podršku.

Očito, premijer Abazović očekuje da će većinu za opstanak Vlade dobiti od onih kojima je okrenuo leđa – Demokratskog fronta i Demokrata – računajući da će, uz naredbu Aleksandra Vučića, dobiti šansu da preživi izglasavanje nepovjerenja u Skupštini Crne Gore.

Ko zna, možda i tako može da se rasplete ovaj novi politički zaplet: da Ura i SNP dobiju podršku od onih koji su ih proglasili izdajnicima.

Samo, Abazović rizikuje mnogo više nego što mu sada izgleda: biće glavni krivac što će crnogorska sakralna i kulturna baština, imovina i dalje biti uzurpirana od strane Crkve Srbije, ali će i snositi teške posljedice što će Crna Gora izgubiti šansu, koja se ukazala nakon ruske agresije na Ukrajinu, da bude zaista s obje noge pred vratima Evropske unije.

Da li je toga svjestan, da li je njegovoj partiji evropska agenda sada ,,u drugom planu“, znaće se brzo. Jedno je izvjesno, od ove krize najviše koristi može imati Srbija kojom vlada Aleksandar Vučić: em će Crna Gora će izgubiti status ,,prvog sljedećeg člana EU“, em će Crkva Srbije postati država u državi Crnoj Gori, stoji u tekstu.