Ona je Pobjedi, povodom činjenice da je predsjednik države Milo Đukanović zatražio hitno mišljenje Venecijanske komisije o izmijenjenom Zakonu o predsjedniku, kazala da mišljenja nijesu strogo formalno obavezujuća, ali i istakla da Venecijanska komisija svoj autoritet crpi iz svog ugleda.

Autoritet

“Venecijanska komisija je nezavisno konsultativno tijelo članica Savjeta Evrope. Komisiju čine najugledniji pravni eksperti Evrope i uživa izuzetno veliki autoritet. Reputaciju je stekla zahvaljujući visokom nivou kvaliteta njenih mišljenja i studija i zato što postavlja visoke standarde za razvoj demokratije putem prava, usmjerava države prema modelima progresivne zaštite ljudskih prava i daje posebnu podršku nezavisnosti institucija”, ukazala je Bajramspahić.

Zato, dodala je, strogo formalno, mišljenja Venecijanske komisije nijesu obavezna na način da postoji zajamčenost da budu direktno transportovana u nacionalno zakonodavstvo, kao što je recimo slučaj sa direktivama EU.

“Ukoliko neka država ne poštuje njeno mišljenje, Venecijska komisija tu državu ne može da zaustavi, sankcioniše ili bilo šta drugo. Ona svoj autoritet crpi iz svog ugleda, ne iz formalne obaveze”, pojasnila je sagovornica Pobjede.

Ukazala je i da Crna Gora, iako nema direktnu obavezu prema Venecijanskoj, ima formalnu prema Evropskoj komisiji.

“Kada je u pitanju vladavina prava, Evropska komisija se na neki način oslanja na Venecijansku za ona pitanja u kojima Venecijanska komisija ima ekspertizu, posebno pitanja vezana za ustavno pravo i ljudska prava, pa EK njeno mišljenje ozbiljno shvata i uzima i za svoje ocjene stanja u državama aspirantima za članstvo u EU”, istakla je Bajramspahić.

Naglasila je i da države ne demotiviše da se obraćaju Venecijanskoj komisiji to što ona predstavlja konsultativno tijelo.

“Države traže njeno mišljenje, da bi sa jedne strane demonstrirali da su posvećeni da istinski unaprijede svoje zakonodavstvo i dovedu ga na nivo najviših evropskih standarda, a sa druge strane da bi imali nepristrasno mišljenje nezavisnog aktera kada postoji spor u nacionalnom okviru”, rekla je.

Komentarisala je i kako će potencijalno usvajanje izmjena Zakona o predsjedniku u drugom krugu uticati na stanje u poglavlju 23.

Teret

“Najnoviji primjer neustavnog postupanja Skupštine i vladajuće većine će da bude novi teret u već depresivnom stanju u poglavlju 23. Tu se više nema mnogo pokvariti, pa umjesto bilansa rezultata u primjeni novog zakonodavstva koje je usvajano godinama, imamo uporno zakonodavne inicijative kojima se razgrađuje ono što je postojalo, barem na normativnom nivou”, naglasila je Bajramspahić.

Pitanje je, zaključila je, kako ćemo ovim tempom ikad stići do funkcionalnih, nezavisnih i depolitizovanih institucija.

Predsjednik države Milo Đukanović 7. novembra vratio je Skupštini na ponovno odlučivanje izmjene Zakona o predsjedniku, akt koji su kritikovali brojni pravni stručnjaci, a koji su saglasni da su mnoge njegove odredbe protivne Ustavu.

Dekan Fakulteta političkih nauka Milan Marković i pravnik Veselin Radulović ranije su kazali Pobjedi da se pitanja koja su predmet ustavne materije ne mogu definisati zakonom, jer se time ulazi u nadležnost ustavopisca.

Da je Zakon sporan ranije je isticala i izvršna direktorica Akcije za ljudska prava Tea Gorjanc-Prelević. Ona je podsjetila da je Ustavni sud u svojoj odluci o inicijativi HRA za ocjenu ustavnosti Poslovnika Skupštine kojim je uveden treći krug glasanja za izbor VDT-a, u julu 2014. godine, već rekao da je neustavno preuzimanje ovlašćenja i dopunjavanje odredbi Ustava u tom smislu zakonom ili drugim aktom niže pravne snage.

Zbog usvajanja izmjena Zakona reagovali su i iz Evropske unije. Tako je, portparolka Evropske komisije Ana Pisonero Hernandez u odgovoru Pobjedi istakla da je EU „zabrinuta zbog glasanja u Skupštini od 1. novembra kojim su kroz usvajanje zakona, po hitnom postupku, suštinski izmijenjena ovlašćenja predsjednika“.

Izvor: Pobjeda