Podaci CGO pokazuju da je Vlada Dritana Abazovića od 31. avgusta do 8. novembra 2022. godine dodijelila novih 296 državljanstava, od 28. aprila do 1. jula predložila 325, a u period jul-avgust predložila ukupno sedam aplikanata. Prema informacijama Pobjede, većina predloženih državljanstava je dodijeljena pa se može govoriti o većim ciframa od ovih koje objavljuju.

Prijedlozi Abazovića i nastavak kontroverznog projekta ekonomskih državljanstava išli su nesmetano uprkos nekoliko eksplicitnih upozorenja iz Evropske komisije koji su oštro upozorili vlast u Crnoj Gori da prekine sa tom praksom.

Tako je komesar Evropske unije za spoljnu politiku i bezbjednost Žozep Borelj 14. jula u Podgorici direktno kazao da ,,EU od Crne Gore očekuje da ukine program ekonomskog državljanstva i uskladi viznu politiku sa politikom EU“.

"EU i Crnoj Gori je potrebna snažna politička posvećenost, iskreno angažovanje i uključivanje u izgradnju konsenzusa od strane svih relevantnih institucija i političkih aktera",  naveo je Borelj na zajedničkoj pres konferenciji sa Abazovićem.

Iako je bilo najava da se taj projekat ukida krajem 2022. godine i dalje ne postoji konkretna odluka Vlade o obustavi tog programa.

CGO je nedavno izrazio zabrinutost zbog obima dodjele tzv. počasnih državljanstava od strane Vlade Dritana Abazovića u tehničkom mandatu, posebno imajući u vidu da se, kako su kazali, suprotno preporukama Evropske komisije, najveći broj tih državljanstava veže za kontroverzni Program ekonomskog državljanstva.

Podaci koje zbirno objavljuje Pobjeda pokazuju da je Vlada Dritana Abazovića za osam mjeseci dodijelila više počasnih državljanstava nego sve vlade u posljednjih 15 godina. Po podacima CGO, od 2008. do novembra 2022. sve vlade su dodijelile ukupno 1.071 državljanstvo, pa se o Abazovićevoj vladi može govoriti kao apsolutnom negativnom rekorderu po besomučnom dijeljenju počasnih državljanstava. Abazović je nedavno kazao da je taj program donio 70 miliona eura u budžet kao i 300 miliona ulaganja.

EK je u svom posljednjem Izvještaju za Crnu Goru za 2022. godinu ponovila ranije kritike na račun Programa ekonomskog državljanstva, naglašavajući i da je Vlada Abazovića umjesto da uđe u fazu gašenja ovog programa smanjila finansijske kriterijume, odnosno bankarsku garanciju za 2,5 miliona eura na milion eura, za prijem po osnovu ovog programa, ali i dodala neke druge privilegije već privilegovanim podnosiocima zahtjeva za ekonomsko državljanstvo.

"Ovaj program uspostavlja rizike kao što su pranje novca, utaja poreza, finansiranje terorizma, korupcija i infiltracija organizovanog kriminala i treba ga prekinuti",  kaže EK u generalnim preporukama.

U dijelu gdje se ovo pitanje detaljno elaborira poruka je decidnija: ,,U svom četvrtom i petom izvještaju u okviru mehanizma suspenzije viza, EK je preporučila Crnoj Gori da što prije u potpunosti ukine šemu ekonomskog državljanstva. Crna Gora još uvijek nije realizovala ovaj zahtjev“. Takođe, EK opominje: ,,Vizna politika Crne Gore nije u potpunosti usklađena sa politikom EU i Crna Gora još uvijek nije prekinula svoj Program ekonomskog državljanstva, uprkos prethodnim preporukama i obavezama“, iz čega je jasno da Vlada svjesno dovodi u pitanje ukidanje bezviznog režima za građane i građanke Crne Gore i ignoriše ozbiljna upozorenja iz EK zarad određenih partikularnih interesa.

Evropski parlament je na sjednici od 9. marta 2022. godine usvojio Rezoluciju o zakonodavnoj inicijativi u kojoj poziva Evropsku komisiju da do kraja mandata podnese prijedlog mjera koje će imati za cilj postepeno ukidanje ,,zlatnih pasoša“ i regulisanje sticanja boravišta ulaganjem. Evropski parlament, između ostalog, traži da se pravilima EU doprinese borbi protiv organizovanog kriminala, pranja novca, korupcije i utaje poreza, uključujući stroge provjere podobnosti - provjere članova porodice podnosilaca zahtjeva i izvora finansijskih sredstava.

Delegacija Evropske unije u Podgorici zatražila je od Vlade Crne Gore još u februaru 2021. da što je prije moguće ukine program ekonomskog državljanstva.

Pobjeda