Pojedini pacijenti koji putuju sa Primorja na hemoterapiju u Podgoricu požalili su se da im je to naporno, posebno u ovom periodu kada su visoke temperature i zastoji u saobraćaju i da bi bilo dobro da terapiju mogu da primaju u svom gradu. Iz Instituta za onkologiju Kliničkog centra Crne Gore rekli su za Pobjedu da to trenutno nije izvodljivo, jer, između ostalog, ovog profila ljekara nema u ostalim zdravstvenim ustanovama države.

Direktorica Institituta za onkologiju KCCG dr Sanja Lekić kaže da je Institut opterećen pacijentima i da postoji potreba za decentralizacijom.

Ističe da su ranije podnijeli inicijativu da se to realizuje, ali da se ka tome ,,mora ići strpljivo, planski i sa edukacijom kadra“. Lekić navodi da se onkološkim pacijentima mora omogućiti kvalitetan i siguran tretman.

Potrebni centri na sjeveru i jugu

Prema njenim riječima, primjena i praćenje hemoterapije i imunoterapije biće mogući samo u slučaju da se oforme centri, odnosno onkološki dispanzeri na sjeveru i jugu zemlje. Za ovako nešto tokom prethodne godine Institut za onkologiju je podnio inicijativu, međutim, kaže Lekić, to je dugoročan proces koji zahtijeva edukaciju i specijalizaciju kadra, kao i odgovarajući prostor prikladan potrebama onkoloških pacijenata u bar po jednoj opštoj bolnici na sjeveru, odnosno, jugu Crne Gore.

"Prvi korak je napravljen kroz osnivanje konzilijuma u Bijelom Polju prije više od godinu, drugi korak je u toku, a odnosi se na trenutno aktivni projekat centralne pripreme citostatika na Institutu za onkologiju. Zaokruživanjem ovog projekta, do početka septembra ove godine, terapija bi se pripremala brže, efikasnije i bezbjednije, u tačno planiranim vremenskim intervalima, što bi smanjilo čekanje pacijenta na primjenu terapije a, s druge strane, bilo odlična podloga za treći korak koji se nadamo da će nadležne institucije podržati u narednom periodu, a to je osnivanje pomenutih onkoloških dispanzera" rekla je direktorica Lekić.

Dodaje da bi se s ovim sistemom centralne pripreme terapija unaprijed mogla pripremati na Institutu za onkologiju i potom transportovati do onkoloških dispanzera gdje bi je pacijenti primali bliže mjestu stanovanja. S druge strane, kaže Lekić, postoji plan proširenja postojeće Dnevne bolnice čime bi se povećao broj hemoterapijskih stolica za šta imaju već doniran dio novčanih sredstava.

Pacijenti komentarišu da je u Podgorici nedovoljno stolica - samo njih 15.

"Ta realizacija je moguća tek kada se sadašnji način pripreme terapije zamijeni pomenutom centralnom pripremom, jer na taj način medicinske sestre neće biti angažovane za pripremu terapije, moći će da se angažuju za rad sa pacijentima odnosno aplikaciju lijeka i praćenje, te će ih biti u dovoljnom broju da mogu opsluživati veći broj pacijenata" kaže Lekić.

Dio biološke terapije u opštim bolnicama

Lekić objašnjava da je uvođenjem onkološkog konzilijuma u Opštoj bolnici (OB) Bijelo Polje i Domu zdravlja Herceg Novi pacijentima, koji su na redovnim kontrolama, omogućeno da iste obavljaju bliže mjestu stanovanja. Osim toga, dodaje ona, pacijenti na ovim konzilijumima dobijaju i preporuke za dalje liječenje, dalju dijagnostiku i praćenje.

"U ovom trenutku planira se da se i dio biološke terapije, prije svega, terapija koja je u fiksnoj dozi i obliku, koji je jednostavan za primjenu, takođe, pacijentima aplicira u opštim bolnicama uz kontrole onkologa na dva do tri mjeseca" kazala je Lekić.

Institut za onkologiju Kliničkog centra Crne Gore, osim jednog odjeljenja SB Brezovik gdje se primjenjuje terapija za pacijente sa dijagnozom karcinoma pluća, je jedina zdravstvena ustanova u državi koja se bavi liječenjem oboljelih od malignih bolesti. Zapošljava ljekare specijaliste i supspecijaliste kao i medicinske tehničare obučene za rad u ovoj oblasti, objašnjava Lekić.

Kaže da, kako ovakvog profila ljekara i medicinskih tehničara nema ni u jednoj zdravstvenih ustanovi u Crnoj Gori i kako u okviru opštih bolnica nema onkoloških odjeljenja/dispanzera, to je i razlog što se terapija primjenjuje jedino na Institutu za onkologiju. Logično, dodaje ona, kao jedinoj ustanovi ovog profila u Crnoj Gori, gravitiraju joj pacijenti iz cijele države sa dijagnozom maligne bolesti. Priprema i doziranje, te primjena i praćenje hemioterapije, imuno i biološke terapije je kompleksan proces i rade je za to obučeni medicinski radnici, poručuje direktorica.

"To je razlog zbog kojeg se većina terapija u ovom trenutku priprema i primjenjuje isključivo na Institutu za onkologiju. Jedan dio terapija koje ne pripadaju ovoj grupi, dakle manje zahtjevne terapije, kakve su hormonska terapija i bisfosfonati već nekoliko godina unazad se primjenjuju preko opštih bolnica, uz kontrole onkologa na Institutu za onkologiju na dva do tri mjeseca, što je za tu grupu pacijenata značajno olakšanje, a i rasterećenje za sam Institut za onkologiju" naglasila je.

Dnevno daju od 80 do 110 terapija

Na Institutu za onkologiju preko Dnevne bolnice Centra za onkologiju, dnevno se aplikuje između 80 i 110 terapija, dodatno na hospitalnom dijelu ovog centra aplikuje se još 10-15 terapija, kaže direktorica Lekić.

"U Centru za radioterapiju dnevno od 85 do 90 pacijenata bude tretirano zračenjem, a tokom radne sedmice sprovede se, takođe, od 10 do 15 brahiterapija. Prosječno se u ambulantnom dijelu i na konzilijumima različitih lokalizacija pregleda preko 300 pacijenata dnevno. Takođe, dnevno se hospitalizuje prosječno 10-15, nekada i 20 pacijenata, što hospitalne kapacitete oba centra čini konstantno ispunjenim"  isatkla je ona.