Ovo su Portalu RTCG kazali u Udruženju drvoprerađivača Plav, nakon što su prije nekoliko dana predložili takav model za uspostavljanje reda u šumarstvu i sprečavanja raznih zlupotreba i krađe šumske građe.

Oni su objasnili da je Ferlin kao savjetnik za šumarstvo u tadašnjoj Vladi Crne Gore, te godine uradio analizu pod tim nazivom “Automatizovano praćenje izvora drvnih sortimenata”, čiji se uvodni pregled može i danas pronaći na sajtu Uprave za šume.

"Ako ukucate naziv ovog dokumenta, na pretraživaču možete pronaći kraću verziju toga što je taj savjetnik predlagao po uzoru na zapadnoevropske zemlje, i šta je suština toga. Nažalost, to je ostalo nezapaženo, a koncesioni sistem gazdovanja šumama koji je uveden doveo je do pohare crnogorskih šuma i enormnog bogaćenja jedne male grupe ljudi koji su postali privilegovani koncesionari”, kažu u Udruženju drvoprerađivača Plav. 

Oni su prije nekoliko dana za Portal RTCG iznijeli mišljenje da u crnogorskoe šume umjesto klasične pločice sa doznačnim brojem hitno treba uvesti bar-kod kao na svakom drugom proizvodu, što bi u velikoj mjeri  doprinijelo uvođenju reda u sječi šume i kontroli odakle je šumska građa posječena.

"U međuvremenu smo došli do nekih kontakata i saznanja da je takav sistem prelagan još 2010. godine od strane slovenačkog savjetnika, i tako smo došli na trag ovom dokumentu koji je još uvijek na sajtu Uprave za šume u skraćenoj verziji, dok kompletan dokument u PDF formatu nismo mogli da pronađemo.

Ako su tada, eventualno, postojala zakonska ograničenja da se uvede automatizovano praćenje, danas više nema razloga da se to ne primijeni” – kazali su plavski drvoprerađivači.

Slovenac je najprije objasnio da automatizovano praćenje (“tracking”) drvnih sortimenata predstavlja postupak kojim je moguće, uz pomoć savremenih tehnika i postupaka, pratiti izvor drvnih sortimenata na stablimičnom nivou kao i njihov tok od panja odnosno kamionskog puta i dalje.

On je još tada napisao da savremene tehnike praćenja se temelje na odgovarajućem obilježavanju pojedinih stabala ili sortimenata, kao što je bar-kod način, to jest plastičnim pločicama ili metalnim iglama/klinovima.

Drugi način je RFID, odnosno rendgensko fekventski način, u kombinaciji sa metalnim iglama/klinovima. Prema tom dokumentu jedan od načina automatizovanog praćenja je upotreba ručnih uređaja za unošenje podatakao doznačnim stablima i sortimentima na terenu, kao i za skeniranje, praćenje i kontrolu toka drveta, vezano sa centralnom bazom podataka, sve u realnom vremenu.

Još jedan od načina je upotreba GPS (satelitskih) i GPRS (mobilnih) sistema vezanih za pripadajuću centralnu bazu podataka„Sada je trenutak da se primijene metode automatizovanog praćenja, kao što je jedna od ovih koje su predlagane još te daleke 2010. godine, a koje su u razvijenoj Evropi bile u primjeni već deset godina prije toga. U međuvremenu je tehnika još više napredovala, i danas bi bilo jednostavno primijeniti sistem automatskog praćenja svakog stable od panja do krajnje destinacije” – kažu plavski drvoprerađivači.

Prema njihovim riječima bar-kod danas u prodavnicama ima svaki, čak i najsitniji artkl, i nema nikavog razloga da to ne može da se izvede sa drvetom u šumi koje je predviđeno za sječu, što bi obezbijedilo kontrolu na bilo kom mjestu, odnosno pokazalo bi odakle je drvo posječeno, iz koje opštine, sa koje planine i iz kojeg odjeljenja, koliko kubne mase ima u njemu i sve ostalo.

Plavski droprerađivači su kazali da ovako kako sada stvari stoje, sa doznačnim čekićima i doznakama, sve je podložno korupciji, i da je često dolazilo do zloupotreba, odnosno da su iste pločice sa jedne teritorije prebacivane na drugu. “Sve to smo, kao što možete vidjeti u ovom dokumentu, mogli imati još 2010. godine, ali to nekom nije odgovaralo.

"Nekome je više odgovarao ovakav sistem gazdovanja, koji je predstavljao pljačku u šumama, od koje su koristi najmanje imali država i lokalne uprave sa čijih teritorija je drvo sječeno”, kažu u Udruženju drvoprerađivača Plav.

I u drugim gradovima na sjeveru države gdje su šume najviše bile na udaru, za Portal RTCG su ranije kazali da je takozvani doznačni čekić  nešto što se zloupotrebljava i da se “nosi na svadbama za pojasom kao pištolj, pa je šumar uvijek prvi svat”, a što je još uvijek u upotrebi i što treba hitno mijenjati u cilju uvođenja reda i kotrole u šumama i borbe protiv šumarske mafije.

Drvoprerađivači iz Plava tvrde da bar-kod u gazdovanju šumama za sada u regionu imaju Sjeverna Makedonija i Republika Srpska.

Izvor: RTCG