Ovo su podaci Uprave policije koji pokazuju da Crna Gora i dalje zauzima zabrinjavajuće visoke pozicije kada je riječ o broju samoubistava u odnosu na broj stanovnika, što pokazuju i podaci Svjetske zdravstvene oranizacije. Stopa suicida u Crnoj Gori je u vrhu evropske ljestvice i skoro dvostruko veća od evropskog prosjeka prema podacima SZO.

Ni prethodne godine nijesu bile svjetlije niti bolje, kada je o ovom problemu riječ - tokom 2022. godine registrovano je 126 samoubistava, 2021. godine 111, 2020. godine 109, a 2019. godine 100 samoubistava.

- Uzroci ili pokretači su različiti, ali uglavnom je riječ o teškim zdravstvenim stanjima, socio – ekonomskim problemima, traumatičnim iskustvima, nesređenim porodičnim odnosima, itd. Iako na prvi pogled svako samoubistvo izgleda kao lični čin, uništavajući vlastiti život, osoba koja je sebi oduzima život dovodi u pitanje temeljnu vrijednost društva – ljudski život koji nije nadoknadiv, što ovu pojavu čini ozbiljnim društvenim problemom, posebno imajući u vidu razmjere koje uzima u crnogorskom društvu – saopšteno je juče iz Uprave policije povodom ove crne statistike i alarmantnih podataka.

Ističu da, kada je o suicidu riječ, Uprava policije može samo da bilježi statistiku jer dolaze na svršen čin, odnosno najčešće posljedično reaguje kroz preduzimanje uviđajnih i drugih procesnih radnji, uz sudjelovanje vještaka medicinske struke kojom prilikom se konstatuje način i uzrok nastupljene smrti.

Početkom decembra prošle godine, kada je Uprava policije objavila da je za prvih deset mjeseci zabilježila 102 samoubistva, dr Tea Dakić, psihijatrica Klinike za psihijatriju KCCG, Pobjedi je kazala da Crna Gora nema strategiju za prevenciju suicida, iako o neophodnosti kreiranja iste i akcionih planova koji bi je pratili govorimo godinama unazad.

Ona je rekla i da su sa Klinike za psihijatriju nudili nacrt strategije prethodnim ministarstvima zdravlja, ali da je, nažalost, odgovor izostao

- I značaj ovog javnozdravstvenog problema ostao je do danas neprepoznat od strane donosilaca odluka. Ovakav odnos prema suicidu, kao značajnom uzroku smrtnosti, ali i opšti odnos prema mentalnom zdravlju, je neodgovoran, neozbiljan, nedopustiv i, u krajnjoj liniji, ,,nepametan“ – kazala je ona u decembru Pobjedi.

Istakla je da prevencija suicida, a što podrazumijeva i kreiranje strategije za prevenciju suicida, mora biti postavljena kao prioritet, a da bi mjere sprečavanja ovog kompleksnog fenomena bile efikasne, one moraju uključivati saradnju brojnih društvenih sektora.

- Svaka vlada je obavezna da ovaj problem shvati ozbiljno, da mu posvećeno, odlučno i odgovorno pristupi. Neophodna je posvećenost ne samo zdravstvene, već mnogih drugih zajednica, uključujući i medijsku, obrazovnu, pravosudnu, ali i društva, kao cjeline – kazala je tada Dakić.

Uprava policije je takođe u jučerašnjem saopštenju naglasila da Crna Gora nema nacionalnu strategiju za borbu protiv suicida niti nacionalno tijelo koje bi sihronizovano preduzimalo korake u borbi protiv uzročnika suicida.

Uprava policije je, povodom ove statistike, apelovala na sve aktere, a prevashodno donosioce odluka na najvišem državnom nivou, da prepoznaju ovaj fenomen kako bi kroz multisektorsku saradnju i kroz razvijenu inkluziju, uz učešće svih stručnih službi, nevladinog i medijskog sektora, kao i šire zajednice, sa posebnom pažnjom pristupili adresiranju ovog društvenog problema, koji sada možemo samo konstatovati i kroz ove alarmantne brojke informisati javnost.

Crna Gora ima 11 psihijatara na 100.000 stanovnika. Prema podacima evropskih zemalja, Monako ima 41, a Njemačka 27, a skandinavske zemlje oko 23 psihijatra na 100.000 stanovnika. Dakić se u intervjuu Pobjedi u decembru osvrnula i na ove brojke i kazala da one znače da su i psihijatri, budući u manjem broju od procijenjenih prosječnih potreba, preopterećeni, i da usluge pružaju u značajno većem broju i obimu nego što bi to bilo optimalno.

- Nizak broj psihijatara u odnosu na procijenjene potrebe stanovništva nije, nažalost, jedinstven problem Crne Gore, već su njegove magnitude globalne, a potrebe za uslugama u ovoj oblasti bivaju sve veće, dok poremećaji mentalnog zdravlja predstavljaju jedan od vodećih uzroka invaliditeta u svijetu, i jedno od najvećih opterećenja bolestima u odnosu na sva ostala zdravstvena stanja. Ako nema dovoljno psihijatra da tretiraju sve one kojima je tretman potreban, onda se oni ne liječe uopšte ili se ne liječe pravovremeno, a što povećava i broj hitnih pregleda, kada netretirani poremećaji eskaliraju i kada dođe do pogoršanja koje se ne može prenebregnuti – upozorila je tada dr Dakić.