To je juče potvrđeno Pobjedi iz više opštinskih organizacija koje okupljaju male drvoprerađivače čiji predstavnici su juče u Ministarstvu poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva ukazali što je razlog njihovog revolta i kako vide rješenje i prevazilaženje situacije koja, kako tvrde, direktno ugrožava opstanak malih firmi i egzistenciju više od 480 radnika u tom sektoru.

Na sastanku sa državnim sekretarom u Ministarstvu poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva Andrijom Delićem ukazali su da je tender bio diskriminišući i ostavio prostor za zakulisne radnje, uprkos činjenici što takve optužbe negiraju iz Uprave za šume navodeći da je upravo unapređenje sektora drvoprerade opredijelilo da uslove poziva i sistem bodovanja normiraju na način da ponuđena cijena ne bude odlučujuća kategorija.

Milionski manjak
Upoređivanjem prosječno ponuđene cijene drveta sa iznosom za koji je prodat kubik na nedavnom javnom pozivu Uprave za gazdovanje šumama i lovištima Crne Gore, država je izgubila više miliona eura. To se dogodilo zbog izmjena propozicija tendera koje su otvoreno išle naruku velikim firmama, a pitanje je kome je bilo u interesu manje novca državi i opštinama - saopštili su Pobjedi predstavnici drvoprerađivača Rožaja, Berana, Plava, Pljevalja i Bijelog Polja nakon sastanka u Ministarstvu poljoprivrede.

Ovu tvrdnju, kako su istakli, potkrepljuju i zvanične odluke komisije za vrednovanje ponuda pristiglih na javni poziv 1 za korišćenje šume prodajom drveća u dubećem stanju, koje su publikovane na sajtu Uprave za šume.

Navode da ne stoji argument direktora Uprave za šume Miloša Rajkovića da je šuma prodata po višoj cijeni od početne, odnosno jeste, ali za euro, dok zbog propozicija tendera nijesu uzete u obzir i do 20 eura jače ponude po kubiku, jer su mali drvoprerađivači u startu bili eliminisani stavkom koja je prednost davala firmama sa više radnika.

Takvim pristupom je, smatraju, srušen mukotrpno postignut kompromis postignut i uz podršku Privredne komore iz 2021. godine koji je davao mogućnost svim firmama da nezavisno od broja radnika, konkurišu za iste količine drveta (250 kubika po radniku) i tako budu u prilici da održe poslovanje i na neki način pariraju firmama koje su proteklih godina bile beneficirane svojim statusom koncesionara i fiksno utvrđenom cijenom od 17 eura po kubiku, zgrćući time milione eura.

- Očekujemo da će se ovo bezakonje ispraviti i da će biti raspisan novi tender koji će biti transparentan i neće nikoga eliminisati u startu. U protivnom, ne preostaje nam drugo nego da se sa svojim radnicima okupimo ispred Vlade u srijedu i protestujemo dok nas ne uvaže – poručili su drvoprerađivači.

Naveli su da ih je sekretar Delić korektno saslušao i najavio da će informaciju sa sastanka proslijediti dalje.

Tržišna prednost
Ranije juče predstavnik Udruženja drvoprerađivača Berana i Rožaja Ervin Kalač kazao je, gostujući na Javnom servisu, da način na koji je realizovan javni poziv upućuje na sumnje u korupciju, jer je u privilegovan položaj stavio velika preduzeća koja su mogla mnogo jeftinije da dođu do robe i plasiraju je na tržište.

- Znači, ako neko kupi nešto za 200.000 eura, svakako je u tržišnoj prednosti u odnosu na onoga koji kupi nešto za 300.000 eura. Drugi bitni uslov koji se promijenio je taj da preduzeća koja imaju više od 10 radnika, umjesto 250 kubika po radniku, u mogućnosti su da otkupe 450 kubika po radniku, u odnosu na ranije godine gdje su svi imali istu količinu od 250 kubika po radniku koje mogu da otkupe. Na ovaj način, sa ova dva uslova dobili smo situaciju da kompletnu kvalitetnu šumu može da kupi četiri, pet velikih privilegovanih preduzeća po najnižim cijenama.

Prema toj računici, kako je kazao, ako se uzmu u obzir sve opštine sa šumskim resursima „šteta samo za državu u odnosu na to za koliko su mogli da prodaju drvnu masu je oko pet miliona eura“.

U odvojenoj izjavi za RTCG, direktor Uprave za šume ponovio je stav da je sve sprovedeno po zakonu.

- Cilj ovog javnog poziva su dvije stvari: da se poveća broj zaposlenih u drvopreradi i da se postignu više cijene prodaje drvnih sortimenata nego što su to bile u ranijem periodu. Želim odmah s ovog mjesta da pozovem i tužilačku organizaciju i sve ostale da ispitaju da li je bilo elemenata ikakvog krivičnog djela. Odgovorno tvrdim da nije bilo i da je sve sprovedeno u zakonskim procedurama - kazao je Rajković.

Predstavnici malih drvoprerađivača su naveli i da su zatečeni ćutanjem pojedinih opština i lokalnih uprava, iako je ovaj javni poziv olakšao i opštinske budžete za iznos sredstava koja su na ime naknade za korišćenje šuma trebalo da dobiju.

- Prema propozicijama, sredstva od prodatog drveta se dijele u iznosu 70 odsto opštinama, a 30 odsto Upravi za šume. Prodajom po nižoj cijeni od one za koju je objektivno moglo da se proda drvo su pojedine opštine izgubile između 300 i 400 hiljada eura samo na ovom pozivu – naveli su oni.

Ponovili su ogorčenje zbog etiketiranja i, kako kažu, neistina, kojima su iz Uprave za šume etiketirali sve male drvoprerađivače redom, lijepeći im etikete šumokradica ili ljudi koji izigravaju sistem, pokušavajući da ih delegitimišu, ocrne i tako posredno ospore njihove osnovane zahtjeve.