Nakon što su dva napada na Donalda Trampa u kratkom vremenu osujećena, postavlja se pitanje što se zapravo događa ako je predsjednički kandidat zapravo ubijen. Osim nagađanja o tome može li biti nemira ili čak građanskih ratnih uslova, definitivno postoje smjernice za ono što bi se u takvom slučaju moralo dogoditi.
U konkretnom slučaju smrti između partijskog kongresa i izbora, nije slučaj da će "Running Mate“ automatski doći posle. Džej Di Vens nije viđen za Trampa ili Tim Valz za Haris. Umjesto toga, odgovarajući "Nacionalni komitet“ bi morao da ponovo održi partijski kongres ili da sam imenuje naslednika. Komitet je najviše organizaciono tijelo sastavljeno od predstavnika svih država članica.
U slučaju Trampa, komitet bi mogao da nominuje Vensa, ali i jednog od ranijih kandidata kao što su Ron DeSantis, Niki Hejli ili Vivek Ramsvami. U slučaju Harisa, situacija bi bila malo teža jer nije bilo primarnih, ali bi favoriti vjerovatno bili isti ljudi o kojima se pričalo iz predizborne kampanje nakon povlačenja Džoa Bajdena, i, Gevina Njuzoma, Grečen Vitmer, Josh Shapiro ili J.B. Pritzker.
Prema Brooking-Tank-u, bilo bi nešto komplikovanije da je novoizabrani predsjednik umro ili postao nesposoban između dana izbora i inauguracije. Ovde je odlučujući datum sjednica elektorskog kolegijuma, odnosno biračkog tijela, sredinom decembra. Do sada bi prvenstveno birači bili ti koji bi imali moć da donose odluke. Posle toga, sve dok ne preuzme dužnost i dalje, ponovo postaje lakše: on bi jednostavno bio izabrani potpredsjednik koji se kreće u slučaju nesreće, piše NZZ.ch.
Brojni napadi kroz istoriju
Istorija SAD puna je političkog nasilja. Gotovo da nije bilo predsjednika na koga nije izvršen atentat ili planiran. Predsjednik Abraham Linkoln rođen je 14. godine. Streljan u aprilu 1865. i umro sledećeg dana. Najpoznatiji je napad na predsjednika Džona F. Kenedija dvadeset drugog novembra 1963. Nekoliko godina kasnije, šestog, juna 1968. godine, na demokratskim izborima u Los Anđelesu ubijen je njegov mlađi brat Robert Kenedi.
Napad na 14. je sličan kao i dva napada na Trampa. oktobra 1912. o Teodoru Ruzveltu. Bivši predsjednik je bio u kampanji za drugi mandat kada je upucan tokom govora u Milvokiju. Ali rukopis od pet spratova za njegov govor u njegovom zadnjem džepu usporio je loptu tako sporo da je preživio. Govor je završio sa loptom u grudima.
Činjenica da je Demokratski nacionalni komitet morao da imenuje naslednika desila se samo jednom, u slučaju Toma Igltona 1972. godine. Tadašnji senator je bio potpredsjednik demokratskog predsjedničkog kandidata Džordža Mekgaverna. Ali posle inostranog kongresa, Iglton je liječen od mentalnih problema. Bio je primoran da se povuče. McGovern je želio Sardženta Šrajvera za svog novog zamjenika. Ali prvo je morao da se sastane Demokratski nacionalni komitet, što je Šriversova nominacija zvanično potvrdila. McGovern je kasnije izgubio od Ričarda Niksona. Vlada je podnijela ostavku zbog Votergejt skandala 1974. godine. Uspio je njegov zamenik Džerald Ford, na koga su – što je manje poznato – izvršena dva napada.
Inače, već su postojali planovi za ubistvo Trampa 2017. godine. ISIS je želeo da ubije tadašnjeg predsjednika na samitu u Aejanu na Filipinima, ali je taj projekat osujetila tajna služba.
Atentat bi pogoršao polarizaciju
Osim formalne procedure, važnije je pitanje kako bi stanovništvo reagovalo na ubistvo Trampa ili Haris. Većina stručnjaka se slaže da bi posledice bile katastrofalne. Ubica može da vjeruje da bi "Trampizam" bio gotov ako bi sam Tramp bio eliminisan. Vjerovatno je suprotno: pokret bi ojačao i postao još radikalniji.
Ovo je i stav Arija Perligera sa Univerziteta Masačusets Louel, koji je dugo istraživao uzroke i posledice političkih ubistava. „Mi smo bili prst koji je čitao iz potencijalnog građanskog rata“, rekao je on posle pokušaja atentata tokom vikenda. Trampova Rusija bi izazvala takvu poplavu frustracije, ogorčenosti, bijesa i neprijateljstva kakva nije viđena u SAD dugi niz godina“, dodao je on. Možda bi posledice bile još dramatičnije od jurišanja na Kapitol u šesti sat. januara 2021. ili nakon atentata na aktivistu za građanska prava Martina Lutera Kinga u političkom naletu u aprilu 1968. Oko 40 ljudi je tada ubijeno u neredima, a oko 3.000 je povrijeđeno, više od 20.000 je uhapšeno.
Prema Perligerovim riječima, dva pokušaja napada već su potvrdila osjećaj među Trampovim pristalicama da, kao i svojom pozicijom, „ukradenim izborima“ 2020, procesom impičmenta i bezbrojnim procesima, žele da ga svim sredstvima spriječe na izborima. Naivno je vjerovati da je Tramp neka vrsta jedinstvenog, egzotičnog jednoroga bez biotopa i konteksta. Na kraju krajeva, izgubio je oko polovine birača, a njegove ideje su prodrle duboko u Republikansku partiju. Republikanska radikalizacija, kaže Perliger, počela je mnogo prije Trampa, na primer 2008. sa pokretom Čajanka, i neće se jednostavno završiti nakon što on ode. Drugim riječima, sa stanovišta Trampovih protivnika, takođe, ubistvo Trampa bi bilo pogubno i samo bi dodatno podstaknulo polarizaciju.
Komentari