Ružičaste i bijele terase jezera Rotomahana bile su najveće formacije od silicijum-dioksida i najveća atrakcija Južnog Pacifika u 19. vijeku sve dok masivna erupcija vulkana Taravera nije zbrisala sa zemlje ova čuda prirode.Kao posljedica iste erupcije rođeno je novo svjetsko čudo: gejzir Vajmangu, koji je izbacivao mulj i pijesak 460 metara u vis, zbog čega je postao najsnažniji gejzir na svijetu.

Ružičaste i bijele terase i gejzir Vajmangu možda su zauvijek izgubljeni, ali je upečatljiv utisak koji su ostavljali na turiste sačuvan u dokumentima.
A evo još nekih čuda iz prošlosti kojima danas možemo da se divimo samo prelistavajući istorijsku literaturu.

Originalna Stanica Pensilvanija (Njujork)

Današnja “Pen stanica” možda izgleda kao neprivlačni lavirint hodnika sa niskom tavanicom, ali nekadašnja “Stanica Pensilvanija” u Njujorku bila je raskošno umjetničko djelo.

U zlatno doba stanice, sredinom 40-tih godina prošlog vijeka, zgrada sa kupolama, arkadama i lijepim stubovima godišnje je dočekivala više od 100 miliona putnika.

Krajem 50-tih godina, kada počinje era aviona i nastaje Interstejt mreža autoputeva koji povezuju različite djelove SAD, broj posjetilaca se bitno smanjuje.

Planovi za izgradnju hotelskog kompleksa “Pen plaza” i arene “Medison skver garden” objavljeni su 1962, a godinu dana kasnije originalna “Stanica Pensilvanija” sravnjena je sa zemljom.

Vodopadi Guaira (Paragvaj, Brazil)

Po količini vode koja se obruši u sekundi, Guaira vodopadi, sa 49.600 kubnih metara, vjerovatno su bili najsnažniji na svijetu.

To je dvostruko više vode nego što se obruši niz Nijagarine vodopade i više od 12 puta veća zapremina nego na Viktorijinim vodopadima.

Prošlo je više od trideset godina otkako je jedan od najvećih slapova na svijetu nestao zbog projekta za izgradnju velike hidroelektrane, kada je napravljena brana Itaipu. Čudo prirode u gornjem toku rijeke Parana, na granici Brazila i Paragvaja, izgubljeno 1982. godine, nekada su opsijedali turisti.

Vodopada je bilo 18, a voda se obrušavala 115 metara u provaliju. Njihova zaglušujuća buka čula se na udaljenosti od preko 30 kilometara.

Originalni Šekspirov Glob teatar (London)

U proteklih pet vekova obale rijeke Temze krasila su najmanja tri Glob teatra.

Originalni Glob teatar je 1599. podigla glumačka trupa Vilijama Šekspira, “Družina lorda komornika”. Pozorište je izgorelo u požaru prilikom izvođenja predstave “Henri VIII” 29. juna 1613. godine, a drugi Glob teatar otvoren je na istom mjestu tačno godinu dana kasnije.

Međutim, ovo pozorište je zatvoreno 1642, poslije protesta puritanaca protiv pozorišnih predstava. Današnji “Šekspirov Glob teatar” otvoren je 1997. godine i nalazi se oko 200 metara od mjesta na kome je stajao original.

Satrova kupatila (San Francisko)

Kada je otvoren 1894. godine, kompleks se sastojao od čak sedam bazena napunjenih vodom različite temperature, koji su bili smješteni u džinovskom zastakljenom prostoru sa trambolinama, skakonicama, toboganima i trapezima.

Objekat koji je dobio ime po gradonačelniku Adolfu Satrou, mogao je da primi 10.000 ljudi, a osim bazena, imao je i druge atrakcije poput muzeja sa egipatskim mumijama i galerije skulptura iz Meksika i Kine.

Problem je bio u tome što je cijena bila previsoka, iako u skladu s bogatom ponudom. Zbog veoma visokih troškova, kupatila nisu bila ekonomski isplativ projekat, čak i kada su, u doba Velike depresije, bazeni pretvoreni u klizališta. Objekat je zatvoren 1964, a dvije godine kasnije je uništen u požaru.

Porcelanski toranj u Nankingu (Kina)

Kulu u Nankingu, koja se smatra jednim od sedam svjetskih čuda srednjeg vijeka, izgradio je treći car kineske dinastije Ming početkom 15. vijeka. Građevina sa osmougaonom osnovom od 30 metara, bila je visoka 80 metara.

Raskošna pagoda sa devet spratova uzdizala se iznad južne obale rijeke Jangce u Nankingu da bi više od četiri vijeka kasnije bila uništena u Tajpinškom ustanku 1850. godine.

Njene ruševine su bile gotovo netaknute sve do 2010, kada je jedan biznismen poklonio 156 miliona dolara (najveća donacija pojedinca u kineskoj istoriji) za obnovu ikone srednjeg vijeka.

Njujorški teatar Hipodrom

Kada je otvoren u centru Menhetna 1905. godine, bio je najveće pozorište na svijetu. Imao je binu površine 30x60 metara i 5.300 sjedišta.

Na ovoj impresivnoj sceni izvođeni su najveći spektakli, uključujući i maestralne iluzije čuvenog Harija Hudinija i mjuzikl “Džambo”.

Nažalost, “Hipodrom” je zadesila slična sudbina kao i “Satrova kupatila”, zbog čega je samo 17 godina nakon otvaranja raskošna zgrada u mauritanskom stilu pretvorena u bulevarsko pozorište.

Glečer Čakaltaja (Bolivija) 

Glečer se nalazi 5.300 metara visoko u Andima i nekada je bio glavna turistička atrakcija u Boliviji. Skijaši iz cijelog svijeta želeli su da se oprobaju na najvišoj skijaškoj stazi na svijetu.

Zbog globalnog otopljavanja, čudo prirode staro 18.000 godina svelo se na nekoliko gromada leda na kojima je skijanje nemoguće.

Nekada je ovdje napravljen prvi ski-lift u Južnoj Americi (1939), kao i najviša skijaška koliba na svijetu.

Prije nego što je zatvoren 2012. godine, Čakaltaja je bio skijaški centar najbliži ekvatoru.

Diznijev River Kantri i Diskaveri Ajlend (Florida)

River kantri na obali Bej Lejka, prvi akvapark u Dizni vorldu, danas izgleda prilično sumorno, jer je više od deset godina napušten.

Staromodni park sa ljuljaškama, toboganima i rafting-terenima zatvoren je 2001. zbog radova na održavanju, ali nikada više nije otvoren.

Zvaničnici parka tvrde da je razlog sve slabijeg poslovanja otvaranje dva novija Diznijeva akvaparka: Tajfun Lagun i Blizard Bič.

U Bej Lejku se nalazi i još jedan Diznijev park koji je trajno zatvoren: zoološki vrt Diskaveri Ajlend. Sve životinje iz njega premještene su u mnogo veći zoološki vrt, koji je otvoren 1998.

Kraljevska opera u Valeti (Malta)

Priča o Kraljevskoj operi u Valeti podjednako je tragična kao i operski komadi koji su njenu publiku dovodili do suza.

Zgradu je 1860-tih godina projektovao Edvard Midlton Beri, koji stoji i iza Kraljevske opere u londonskom Kovent Gardenu. Ona je bila dragulj u kruni malteške prijestonice samo šest godina prije nego što je njena unutrašnjost izgorela u požaru.

Četiri godine kasnije, zgrada je obnovljena, ali je zla kob ponovo zakucala na vrata. U Drugom svjetskom ratu, Kraljevska opera stradala u bombardovanju, a nekoliko stubova je sve što je ostalo od nje.

Grobnica proroka Jone

Grobnica proroka Jone u Mosulu (Irak) najnovija je stavka na spisku izgubljenih atrakcija i jedna u nizu istorijskih spomenika koji su stradali u ratovima.

Pripadnici islamske ekstremističke grupe Islamska država jula 2014. postavili su eksploziv oko najstarije džamije u Mosulu, u kojoj se, prema predanju, nalazi grobnica proroka Jone.

Riječ je o ličnosti podjednako značajnoj u hrišćanskoj i u islamskoj religiji, a njegov grob je samo jedno od svetih mjesta koje je uništeno zato što je, prema shvatanju puritanskog ogranka islama, služi idolopoklonstvu.