Konzervatorski zahvati na slikama Špira Bocarića: Blagu vraćen izvorni izgled
Špiro Bocarić

Analiza izvornog izgleda ikonostasa

Konzervatorski zahvati na slikama Špira Bocarića: Blagu vraćen izvorni izgled

KOTOR – U Centru za konzervaciju i arheologiju Crne Gore – Područno odjeljenje Kotor završeni su konzervatorski radovi na slikama rađenim u tehnici ulja na platnu, portretima Milice i Jovana Surutke, nastalim u radionici slikara Špira Bocarića.

Slike su dio fonda JU Muzeji, Biblioteka i Galerija Budva. Ta ustanova otkupila ih je za potrebe stalne postavke.

Hitne mjere zaštite

Na poziv stručnjaka iz JU Muzeji, Biblioteka i Galerija Budve, napravljen je uvid u stanje portreta i procijenjeno je da su platna na kojima su slike naslikane izgubila ulogu nosača, a da su istovremeno našpanovana na neadekvatane ramove što je vremenom uzrokovalo njihova dodatna oštećenja.

Bojeni sloj je bio isušen i prekriven slojevima zatamnjenog laka i prljavštine. Specifičnost bojenog sloja predstavljale su grudvice boje koje je trebalo sačuvati jer su predstavljale autentični slikarski izraz. Prijetila je opasnost od gubitka djelova bojenog sloja što je iziskivalo hitne mjere zaštite – kaže za Pobjedu savjetnica konzervatorka Jasminka Grgurević.

Objašnjavajući konzervatorske zahvate na Bocarićevim radovima ona ističe da je „fiksiran bojeni sloj, a zatim su platna podlijepljena novim platnom adekvatne strukture i tkanja“.

- Izvedeno je čišćenje bojenog sloja što je rezultiralo otkrivanjem originalnog tonaliteta specifičnog za ovu (kasniju) fazu slikarskog razvoja Špira Bocarića – naglašava Jasminka Grgurević.

Uz nju, u stručnom timu koji je radio na Bocarićevim slikama, radili su likovna tehničarka Slavica Lompar i konzervator Dragutin Radimir. Radovi su izvedeni u skladu sa Programom zaštite i očuvanja kulturnih dobara za 2012. godinu koji je na predlog Ministarstva kulture usvojila Vlada Crne Gore.

U skladu sa Nacionalnim programom zaštite kulturnih dobara za 2013, u toku su i radovi na ikonama iz Crkve Sv. Jovana Bogoslova, Svrčak, Morinj.

- Cilj radova je analiza izvornog izgleda ikonostasa, uspostavljanje veze sa crkvom kojoj je pripadao, analiza promjena koje su se na njemu dešavale i sprovođenje konzervatorskih mjera na sačuvanim ikonama – kaže Jasminka Grgurević.

Ikone iz Crkve Sv. Jovana demontirane su poslije zemljotresa 1979. godine kada je i Crkva Sv. Jovana srušena.

Autor izvornog ikonostasa, koji je nastao polovinom 18. vijeka, bio je Petar Rafailović. Ikonostas je restaurirao tj. oštećene ikone preslikao i nove doslikao Špiro Đuranović, početkom 20. vijeka. Na osnovu analize elemenata izvornog izgleda ikonostasa, kao i na osnovu analize promjena koje su se na njemu dešavale, tj. restauracija, biće moguće dati predlog njegove prezentacije – podsjeća Grgurević.

Jasminka Grgurević je kazala da je izradu konzervatorskog projekta i preventivne radove na ikonama finansirao crkveni odbor na čelu sa sveštenikom Špirom Živkovićem a sredstva za sprovođenje konzervatorskih mjera obezbijeđena su u skladu sa Programom zaštite i očuvanja kulturnih dobara za 2013. godinu koje je na predlog Ministarstva kulture usvojila Vlada Crne Gore krajem 2012. godine.

U duhu italijanskog impresionizma

Bocarićevi portreti Milice i Jovana Surutke naslikani su u duhu italijanskog impresionizma na način da su djelovi odjeće i likovi riješeni nizom tankih paralelnih linija.

- Sprovedenim konzervatorskim mjerama otkrivene su izvorne vrijednosti jedne od faza slikarskog opusa Špira Bocarića koji se, iako je veći dio života proveo van Crne Gore, zajedno sa svojim bratom Anastasom smatra jednim od začetnika crnogorskog savremenog slikarstva – kaže Jasminka Grgurević.

(Izvor:Pobjeda)