Počinje 55. Bijenale u Veneciji
Bijenale u Veneciji

Najprestižnija međunarodna izložba

Počinje 55. Bijenale u Veneciji

Najstarija i najprestižnija međunarodna izložba, Venecijansko bijenale savremene umjetnosti počinje danas vernisažom za stručnu javnost, a 1. juna će zvanično biti otvoreno i za najširu publiku koja će do kraja novembra imati priliku da pogleda izložbe u gotovo 90 nacionalnih paviljona, kao i centralnu postavku “Enciklopedijska palata” sa radovima više od 150 umjetnika iz četrdesetak zemalja.

Među 88 nacionalnih paviljona, na 55. Bijenalu je deset debitanata, uključujući Vatikan i Kosovo.

Prvi put na Bijenalu u Veneciji učestvuju i Angola, Bahami, Bahrein, Obala Slonovače, Kuvajt, Maldivi, Paragvaj i ostrvska država Tuvalu.

Prema koncepciji umjetničkog direktora 55. Bijenala, Masimilijana Đonija (Massimiliano Gioni), italijanskog kustosa i likovnog kritičara, tema 55. Bijenala je “Enciklopedijska palata”, a inspirisana je radom Marina Auritija iz 1955. samoukog umjetnika koji je sanjao o velikoj palati u kojoj bi bio smješten muzej koji bi sakupio sva znanja svijeta na jednom mjestu.

Uz centralnu izložbu i nacionalne paviljone, razmještene najvećim dijelom u Đardinima i Arsenalu, ali i palatama širom Venecije, 55. Bijenale obuhvata još 48 pratećih, kolateralnih događaja, koje je takođe odabrao Đoni.

Prema riječima predsednika Bijenala u Veneciji Paola Barate (Baratta), 55. međunarodna izložba, koja se prostire širom Venecije, pretvoriće još jednom taj grad u urbani fenomen.

Na 55. Bijenalu učestvuju i sve bivše jugoslovenske republike.

Crnu Goru predstavlja umjetnica Irena Lagator Pejović projektom "Misliti slikom". Projekat čine tri cjeline: "Izvan konačnosti, "Misliti slikom" (uključujući rad "Camera Imaginata"), i "Ecce Mundi". U pitanju je triangularna veza slike (image), medijuma i tijela, koja manifestuje funkcije imaginacije, aktiviranje percepcije, kao i odnose univerzalng i poetičke arhitekture sopstva.

Najveći paviljon ima Srbija, koja je naslijedila nekadašnji Paviljon jugoslavije u Đardinima. Predstavljaju se Vladimir Perić i Miloš Tomić izložbom “Nema ničega između nas” koju čine video radovi i instalacije.

Hrvatsku predstavlja multimedijalna umjetnica Kata Mijatović projektom “Između neba i zemlje”, odabranim na prijedlog komesara Branka Franceschija. Njen rad objedinjuje onlajn Arhiv snova, sa video i fotografskom dokumentacijom projekata, te izvođenjem performansa na temu snova.

Bosnu i Hercegovinu predstavlja nagrađivani mladi umjetnik Mladen Miljanović iz Banjaluke projektom “Vrt uživanja” u Palati Malipjero, inspirisanim renesansnim djelom Hijeronimusa Boša.

U okviru 55. Bijenala, biće predstavljena i publikacija objavljena povodom drugog bijenala savremene umjetnosti D-0 ARK Underground u bivšem Titovom atomskom bunkeru u Konjicu.

Makedoniju predstavlja Elpida Hadži-Vasileva, umjetnica koja živi i radi u Brajtonu u Velikoj Britaniji.

Sloveniju predstavlja Jasmina Cibic, koja djeluje na relaciji Ljubljana-London, a njen projekat “Za naše gospodarstvo i kulturu” uključuje dva filma snimljena na zvaničnim državnim lokacijama koje su doživele niz preoblikovanja u skladu sa promjenama nacionalno-kulturnih i političkih imperativa.

Prvi put na Bijenalu u Veneciji predstavlja se Kosovo - izložbom mladog umjetnika Petrita Halilaja. Njegova praksa, prema navodima kustoskinje Kathrin Rhomberg, duboko je zasnovana na konstantnoj potrazi za realnošću i mogućnostima njenog predstavljanja kroz umjetnost. Halilajeva sjećanja na djetinjstvo u ruralnom kraju, iskustvo rata, razaranja, egzodusa i izbjeglištva, u osnovi su njegovih refleksija na život.

I na 55. Bijenalu očekuje se veliko interesovanje za takozvane hit paviljone, kao što su američki, francuski, njemački, britanski, ispred kojih su obično najduži redovi.

Francusku predstavlja Anri Sala, umjetnik albanskog porijekla koji živi u Parizu, a Njemačku, čiji je paviljon na 54. Bijenalu proglašen najboljim, zahvaljujući posthumnoj izložbi Kristofa Šlingensifa(Christoph Schlingensief), predstavlja ovoga puta četvoro umjetnika, među kojima je i međunarodno najpoznatiji kineski savremeni umjetnik i disident Ai Vejvej (Weiei). Kustoskinja Suzan Genšajmer (Susanne Gaensheimer), direktorka Muzeja savremene umjetnosti u Frankfurtu, pretrpjela je i kritike zbog izbora Vejveja koji će se i samostalno predstaviti u pratećem programu 55. Bijenala.

Veliku Britaniju predstavlja Džeremi Deler (Jeremy Deller), poznat po radu “Kofa sjećanja” o bivšem američkom predsjedniku Džordžu Bušu za koji je dobio prestižnu Tarner nagradu 2004.

Američki paviljon u znaku je umjetnice Sarah Sze, dok Rusiju predstavlja Vadim Zakharov - projektom kojim, između ostalog, ukazuje na uspone i padove Rusije, odnosno nestabilnost i stalnu težnju za ravnotežom.

Australiju predstavlja Simrin Gil, Austriju Matijas Poledna, Kanadušeri Bojl, Dansku Džasper Džast, Finsku Terike Hapoja i Antti Laitinen, Island Katrín Sigurdardóttir, Irsku Richard Mosse, Japan Koki Tanaka, Liban Akram Zaatari, Holandiju Mark Manders, Novi Zeland Bill Culbert, Portugal Joana Vasconcelos, Škotsku Duncan Campbell, Corin Sworn i Hayley Tompkins, Španiju Lara Almarcegui, Švajcarsku Valentin Carron, Tursku Ali Kazma...

Međunarodnim žirijem 55. Bijenala umjetnosti predsedava britanska kustoskinja Džesika Morgan(Jessica) iz Tejt galerije u Londonu. Članovi žirija su i Sofija Hernandez Čong Kui (Chong Cuy) iz Meksika, Frančesko Manakorda (Francesco Manacorda) iz Italije, Bisi Silva iz Nigerije i Ali Subotnik (Subotnick) iz SAD.

Žiri će dodijeliti nagrade Zlatni lav za najbolji nacionalni paviljon i najboljeg umjetnika na međunarodnoj izložbi “Enciklopedijska palata”, kao i Srebrnog lava za obećavajućeg mladog umjetnika na centralnoj izložbi.

Venecijansko bijenale privuklo je 2011. za šest mjeseci više od 440.000 posjetilaca, što je za gotovo petinu više nego 2009. Pojedinačno je najposjećeniji bio italijanski paviljon.

Pod umjetničkim vođstvom Biče Curiger, koja je osmislila koncept “Iluminacije”, 54. Bijenale je predstavilo rekordnih 89 nacionalnih paviljona (2009. bilo ih je 77) i 37 pratećih događaja širom Venecije, kao i 83 umjetnika na centralnoj međunarodnoj izložbi, od kojih je 62 učestvovalo prvi put, a 35 je bilo žena.

Među više od 440.000 posjetilaca, što je 18 odsto više nego 2009. Bijenale su posjetili i šefovi sedam država, uz 40 ministara i više od 20 ambasadora.

Među više od 440.000 posjetilaca, što je 18 odsto više nego 2009. Bijenale su posjetili i šefovi sedam država, uz 40 ministara i više od 20 ambasadora.

Najboljim nacionalnim paviljonom proglašen je njemački, a Zlatnog lava za najboljeg umjetnika na međunarodnoj izložbi “Iluminacije” dobio je Christian Marclay iz SAD. Srebrnog lava za najboljeg mladog umjetnika dobio je Haroon Mirza iz Londona.

Specijalna priznanja dobili su litvanijski paviljon i švedska umjetnica Klara Liden.

Zvijezde svečane ceremonije na Đardinima bili su i dobitnici Zlatnog lava za životno djelo - austrijski umjetnik Franz West i američka umjetnica Elaine Sturtevant, ispraćeni burnim aplauzima.

(Izvor:RTCG)