Došao je i petak 13. i to prvi ove godine. Onima koji su sujevjerni, ovaj dan će biti jeziv. Broj 13 inače ima lošu reputaciju, a još kada se njemu doda petak, onda se smatra najgorim danom na svijetu.

Petak 13. je jedan od 365 dana u kalendarskoj godini. Svake godine imamo najmanje jedan petak 13. a najviše tri. Najkraći vremenski razmak između dva petka 13. iznosi mjesec dana a najduži četrnaest mjeseci. Ako mjesec počinje u nedjelju, petak 13. je neminovan slijed kalendara kakvog danas koristimo u svijetu.

Vjerovanje da je ovo baksuzni dan je relativno novovjekovni izum ljudske razbibrige koji datira od početka 20. vijeka. Ipak, postoji i nekoliko pretpostavki i teorija kako je došlo do toga da se petak 13. smatra najgorim danom.

Počeci vjerovanja u ovaj datum se vezuju za biografiju italijanskog kompozitora Đoakina Rosinija, koji je umro na petak 13. Podaci pokazuju da sujevjerje nije bilo popularizovano dok Den Braun u knjizi “Da Vinčijev kod” nije pisao o templarima koji su pogubljeni na petak 13. u Francuskoj.

U hrišćanskoj tradiciji se ovaj broj vezuje za 13 gostiju na Tajnoj večeri i to da je Isus razapet na krst u petak, a tu je i sujevjerje da je taj 13. gost na večeri izdao Isusa.

U numerologiji se broj 12 smatra kompletnim i reflektuje mjesece u godini, broj časova u satu, 12 bogova na Olimpu, 12 Isusovih apostola i 12 zodijačkih znakova, dok se 13 kao sljedeći u nizu smatra baksuznim i remeti koncepciju savršenstva broja 12.

Fobija ili strah od “crnog” petka ima svoj stručni naziv – Paraskevidekatriafobia. Naziv je izvedenica od grčkih riječi paraskevi (petak), dekatreis (trinaest) i riječi fobija (strah). Od straha od petka 13, patio je i američki predsjednik Frenklin Ruzvelt, koji tog dana u mjesecu ne bi putovao, a za stolom nikad ne bi ugostio 13 gostiju.

Desetine miliona ljudi na ovaj dan u većoj ili manjoj mjeri pate od ove fobije. Gubici svjetske privrede radi izostanka sa posla ili nedonošenja poslovnih odluka ovog dana mjere se stotinama, pa čak i milijardama američkih dolara. Prema Centru za stres i fobiju u SAD, procijenjeno je da je 17 od 21 milion ljudi imaju posljedice zbog straha od baksuznog petak 13. i da oko 800 miliona dolara budu gubici ekonomije na taj dan.

Očekuju nas još dva petka 13. u ovoj godini, u martu i decembru. Ukoliko ste sujevjerni, pazite se danas i potrudite se da ne razmišljate crno. A ko zna, možda vam baš ovaj dan bude uspješan i srećan.

(CdM)